قوانین و مقررات مرتبط با ودیعه | همه‌چیز درباره ودیعه

ضمن درخواست مکرر متقاضیان در مورد موضوع ودیعه، کارشناسان رسمی دادگستری در این مطلب قوانین و مقررات مرتبط با ودیعه را موردبررسی قرار داده و متن آن را گردآوری کرده و آورده‌اند.

متن قانون مدنی: فصل نهم – در ودیعه

مبحث اول- در کلیات

ماده ۶۰۷-

ودیعه عقدی است که به‌موجب آن‌یک نفر مال خود را به دیگری می‌سپارد برای آنکه آن را مجانا” نگاه دارد. ودیعه‌گذار مودع و ودیعه‌گیر را مستودع یا امین می‌گویند.

ماده ۶۰۸-

در ودیعه قبول امین لازم است اگرچه به فعل باشد.

ماده ۶۰۹-

کسی می‌تواند مالی را به ودیعه گذارد که مالک یا قائم‌مقام مالک باشد و یا از طرف مالک صراحتاً” یا ضمناً” مجاز باشد.

ماده ۶۱۰-

در ودیعه طرفین باید اهلیت برای معامله داشته باشند و اگر کسی مالی را از کسی دیگر که برای معامله اهلیت ندارد به‌عنوان ودیعه قبول کند باید آن را به ولی او رد نماید و اگر درید او ناقص یا تلف شود ضامن است.

ماده ۶۱۱-

ودیعه عقدی است جایز.

مبحث دوم – در تعهدات امین

ماده ۶۱۲-

امین مال‌ودیعه را به‌طوری‌که مالک مقرر نموده حفظ کند و اگر ترتیبی تعیین نشده باشد آن را به‌طوری‌که نسبت به آن مال متعارف است حفظ کند والا ضامن است.

ماده ۶۱۳-

هرگاه مالک برای حفاظت مال‌ودیعه ترتیبی مقرر نموده باشد و امین از برای حفظ مال تغییر آن ترتیب را لازم بداند می‌تواند تغییر دهد مگر اینکه مالک صریحاً” نهی از تغییر کرده باشد که در این صورت ضامن است.

ماده ۶۱۴-

امین ضامن تلف یا نقصان مالی که به او سپرده‌شده است نمی‌باشد مگر در صورت تعدی یا تفریط.

ماده ۶۱۵-

امین در مقام حفظ، مسئول وقایعی نمی‌باشد که دفع آن از اقتدار او خارج است.

ماده ۶۱۶-

هرگاه رد مال‌ودیعه مطالبه شود و امین از رد آن امتناع کند از تاریخ امتناع احکام امین به او مترتب نشده و ضامن تلف و هر نقص یا عیبی است که در مال‌ودیعه حادث شود اگرچه آن عیب یا نقص هستند به فعل او نباشد.

ماده ۶۱۷-

امین نمی‌تواند غیر از جهت حفاظت تصرفی در ودیعه کند یا به نحوی از انحاء از آن منتفع گردد مگر با اجازه صریح یا ضمنی امانت‌گذار والا ضامن است.

ماده ۶۱۸-

اگر مال‌ودیعه در جعبه سربسته یا پاکت مختوم به امین سپرده‌شده باشد حق ندارد آن را باز کند والا ضامن است.

ماده ۶۱۹-

امین باید عین مالی را که دریافت کرده است رد نماید.

ماده ۶۲۰-

امین باید مال‌ودیعه را بهمان حال که موقع پس دادن موجود است مسترد دارد و نسبت به نواقصی که در آن حاصل‌شده و مربوط به عمل امین نباشد ضامن نیست.

ماده ۶۲۱-

اگر مال‌ودیعه قهرا” از امین گرفته شود و مشارالیه قسمت یا چیز دیگری بجای آن اخذ کرده باشد باید آنچه را که در عوض گرفته است به امانت‌گذار بدهد ولی امانت‌گذار مجبور به قبول آن نبوده و حق دارد مستقیماً” به قاهر رجوع کند.

ماده ۶۲۲-

اگر وارث امین مال‌ودیعه را تلف کند باید از عهده مثل یا قیمت آن برآید اگرچه عالم به ودیعه بودن مال نبوده باشد.

ماده ۶۲۳-

منافع حاصله از ودیعه مال مالک است.

ماده ۶۲۴-

امین باید مال‌ودیعه را فقط به کسی که آن را از او دریافت کرده است یا قائم‌مقام قانونی او یا به کسی که مأذون در اخذ می‌باشد مسترد دارد و اگر به‌واسطه ضرورتی بخواهد آن را رد کند و به کسی که حق اخذ دارد دسترس نداشته باشد باید به حاکم رد نماید.

ماده ۶۲۵-

هرگاه مستحق للغیر بودن مال‌ودیعه محقق گردد باید امین آن را به مالک حقیقی رد کند و اگر مالک معلوم نباشد تابع احکام موال مجهول‌المالک است.

ماده ۶۲۶-

اگر کسی مال خود را به ودیعه گذارد ودیعه به فوت امانت‌گذار باطل و امین ودیعه را نمی‌تواند رد کند مگر به وراث او.

ماده ۶۲۷-

در صورت تعدد وراث و عدم توافق بین آن‌ها مال‌ودیعه باید به حاکم رد شود.

ماده ۶۲۸-

اگر در احوال شخص امانت‌گذار تغییری حاصل گردد مثلاً” اگر امانت‌گذار محجور شود عقد ودیعه من فسخ و ودیعه را نمی‌توان مسترد نمود مگر به کسی که حق اداره کردن اموال محجور را دارد.

ماده ۶۲۹-

اگر مال محجوری به ودیعه گذارده شده باشد آن مال باید پس از رفع حجر به مالک مسترد شود.

ماده ۶۳۰-

اگر کسی مالی را به سمت قیمومیت یا ولایت ودیعه گذارد آن مال باید پس از رفع سمت مزبور به مالک آن رد شود مگر اینکه از مالک رفع حجر نشده باشد که در این صورت به قیم یا ولی بعدی مسترد می‌گردد.

ماده ۶۳۱-

هرگاه کسی مال غیر را به عنوانی غیر از مستودع متصرف باشد و مقررات این قانون او را نسبت به آن مال امین قرار داده باشد مثل مستودع است بنابراین مستأجر نسبت به‌عین مستاجره قیم یا ولی نسبت بمال صغیر یا مولی‌علیه و امثال آن‌ها ضامن نمی‌باشد مگر در صورت تفریط یا تعدی و در صورت استحقاق مالک به استرداد از تاریخ مطالبه او و امتناع متصرف با امکان رد متصرف مسئول تلف و هر نقص یا عیبی خواهد بود اگرچه مستند به فعل او نباشد.

ماده ۶۳۲-

کاروان‌سرادار و صاحب مهمانخانه و حمامی و امثال آن‌ها نسبت به اشیاء اسباب یا البسه واردین وقتی مسئول می‌باشند که اشیاء و اسباب یا البسه نزد آن‌ها ایداع شده باشد و یا اینکه بر طبق عرف بلد در حکم ایداع باشد.

مبحث سوم – در تعهدات امانت‌گذار

ماده ۶۳۳-

امانت‌گذار باید مخارجی را که امانت‌دار برای حفظ مال‌ودیعه کرده است به او بدهد.

ماده ۶۳۴-

هرگاه رد مال مستلزم مخارجی باشد بر عهده امانت‌گذار است.

• موضوع مطلب:
• گردآوری شده توسط: کارشناسان رسمی دادگستری