آیین‌نامه تصویب پروژه‌های سازوکار توسعه پاک در چارچوب پروتکل کیوتو توسط مرجع صلاحیت‌دار ملی در جمهوری اسلامی ایران توسط کارشناسان رسمی دادگستری به شرح زیر به نگارش درآمده است.
هیئت‌وزیران در جلسه مورخ ۱۳۸۸/۸/۱۰ بنا به پیشنهاد شماره ۲۶۹۱۶ ـ ۱ مورخ ۱۳۸۶/۵/۳ سازمان حفاظت محیط‌زیست و به استناد اصل یک‌صد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، آیین‌نامه تصویب پروژه‌های سازوکار توسعه پاک در چارچوب پروتکل کیوتو توسط مرجع صلاحیت‌دار ملی در جمهوری اسلامی ایران را به شرح زیر تصویب نمود:
آیین‌نامه تصویب پروژه‌های سازوکار توسعه پاک در چارچوب پروتکل کیوتو توسط مرجع صلاحیت‌دار ملی در جمهوری اسلامی ایران
ماده ۱ ـ آیین‌نامه تصویب پروژه‌های سازوکار توسعه پاک در چارچوب پروتکل کیوتو توسط مرجع صلاحیت‌دار ملی در جمهوری اسلامی ایران
اصطلاحات زیر در این آیین‌نامه در معانی مشروح مربوط به کار می‌روند:
- الف ـ سازمان: سازمان حفاظت محیط‌زیست
- ب ـ پروتکل کیوتو: وابسته به کنوانسیون سازمان ملل متحد در مورد تغییر آب‌وهوا که در سومین کنفرانس اعضای متعاهدین در ۱۱ نوامبر ۱۹۹۷ در شهر کیوتوی ژاپن تصویب شد.
- پ ـ سازوکار توسعه پاک: یکی از سازوکارهای پروتکل کیوتو است که طبق ماده (۱۲) پروتکل به شرح پیوست (۱) که تأییدشده به مهر پیوست تصویب‌نامه هیئت‌وزیران است، کشورهای توسعه‌یافته متعهد به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، با استفاده از این سازوکار می‌توانند با اجرای پروژه‌ها در کشورهای درحال‌توسعه هزینه‌های کاهش انتشار را اقتصادی نموده و به توسعه پایدار در کشورهای درحال‌توسعه کمک نمایند.
- ت ـ پروژه سازوکار توسعه پاک: فعالیت پیشنهادی یا انجام‌شده تحت مقررات تعیین‌شده توسط پروتکل کیوتو و اجلاس‌های آن‌که باید توسط مرجع صلاحیت‌دار ملی تأیید شود و ازاین‌پس در این آیین‌نامه، پروژه نامیده می‌شود.
- ث ـ مرجع صلاحیت‌دار ملی: سازمان حفاظت محیط‌زیست که ازاین‌پس در این آیین‌نامه مرجع ملی یا سازمان نامیده می‌شود.
- ج ـ کاهش انتشار تأییدشده: مقدار کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای تأییدشده که از طرف هیئت اجرایی دبیرخانه پروژه‌های سازوکار توسعه پاک صادر می‌شود.
- چ ـ هیئت اجرایی: هیئت اجرایی پروژه‌های سازوکار توسعه پاک مستقر در دبیرخانه کنوانسیون در شهر بن آلمان که پروژه‌های سازوکار توسعه پاک را ثبت نموده و گواهی کاهش انتشار تأییدشده را صادر می‌نماید.
- ح ـ نهاد صلاحیت‌دار عملیاتی: سازمان‌ها و شرکت‌های صالح بین‌المللی که وظیفه صدور گواهی تعیین اعتبار پایش و صحه‌گذاری پروژه را بر عهده‌دارند و ازاین‌پس در این آیین‌نامه نهاد عملیاتی نامیده می‌شود.
- خ ـ نامه موافقت اولیه: نامه‌ای که مرجع ملی به پیشنهاددهنده پروژه برای آغاز کار ارائه می‌دهد.
- د ـ نامه تأییدیه: نامه‌ای که مرجع صلاحیت‌دار ملی به صاحب پروژه به‌منظور ثبت پروژه در هیئت اجرایی می‌دهد.
- ذ ـ مشارکت‌کنندگان در پروژه: طرفین ذینفع در پروژه (صاحب پروژه در جمهوری اسلامی ایران و طرف‌های خارجی از کشورهای توسعه‌یافته).
- ر ـ ایده اولیه پروژه: ایده اولیه که توسط صاحب پروژه به‌صورت خلاصه تهیه می‌گردد و برای اخذ موافقت اولیه برای مراجع ملی ارسال می‌نماید و در این آیین‌نامه ایده پروژه نامیده می‌شود.
- ز ـ سند طراحی پروژه: سند طراحی پروژه که باید منطبق با چارچوب تأییدشده هیئت اجرایی و با ملاحظات توسعه پایدار و ارزیابی زیست‌محیطی تهیه‌شده و مورد تأیید نهاد عملیاتی و مرجع ملی قرار گیرد و در این آیین‌نامه سند پروژه نامیده می‌شود.
- ژ ـ کارگروه ملی راهبری پروژه‌های سازوکار توسعه پاک: کارگروهی متشکل از نمایندگان رسمی وزارتخانه‌ها و سازمان‌های مرتبط که تعیین‌کننده چهارچوب کلی اجرای پروژه‌های سازوکار توسعه پاک در کشور می‌باشد و در این آیین‌نامه کارگروه ملی نامیده می‌شود.
- س ـ صندوق ملی محیط‌زیست: صندوقی که باهدف حمایت از محیط‌زیست و جلوگیری از تخریب آن به استناد بند «ب» ماده (۶۸) قانون برنامه چهارم توسعه به‌موجب تصویب‌نامه شماره ۳۲۳۷۸/ت ۳۳۳۳۹ هـ مورخ ۱۳۸۴/۶/۱۲ به تصویب هیئت‌وزیران رسیده است.
ماده ۲ ـ آیین‌نامه تصویب پروژه‌های سازوکار توسعه پاک در چارچوب پروتکل کیوتو توسط مرجع صلاحیت‌دار ملی در جمهوری اسلامی ایران
ساختار سازمانی مرجع ملی برای اجرای وظایف محول شده در این آیین‌نامه به شرح زیر می‌باشد:
- الف ـ معاون محیط‌زیست انسانی سازمان به‌عنوان مرجع ملی، مسئول صدور نامه تأییدیه پروژه‌ها در سطح کشور می‌باشد.
- ب ـ دبیرخانه مرجع ملی که در حوزه معاونت محیط‌زیست انسانی سازمان مستقر می‌شود، وظیفه بررسی، هماهنگی و اطلاع‌رسانی در ارتباط با اجرای پروژه‌ها در سطح ملی را بر عهده دارد. ارتباط با دبیرخانه هیئت اجرایی پروژه‌ها در شهر بن آلمان از طریق این دبیرخانه انجام می‌شود.
- پ ـ دبیر اجرایی پروژه‌ها که به پیشنهاد معاونت محیط‌زیست انسانی سازمان و با حکم ریاست سازمان منصوب می‌شود و مسئولیت اداره دبیرخانه را بر عهده دارد.
ماده ۳ ـ آیین‌نامه تصویب پروژه‌های سازوکار توسعه پاک در چارچوب پروتکل کیوتو توسط مرجع صلاحیت‌دار ملی در جمهوری اسلامی ایران
وظایف مرجع ملی به شرح زیر تعیین می‌شود:
- الف ـ اعمال روش تصویب پروژه‌ها طبق ماده (۶).
- ب ـ بررسی ایده پروژه‌های ارسال‌شده از سوی مشارکت‌کنندگان در پروژه و صدور و یا عدم صدور موافقت اولیه با ذکر دلیل.
- پ ـ بررسی سند پروژه ارسال‌شده از سوی پیشنهاددهندگان و تأیید اینکه پروژه همسو با برنامه‌های ملی توسعه و منطبق با چهارچوب این پروژه‌ها می‌باشد.
- ت ـ صدور نامه موافقت اولیه پروژه‌ها که منطبق با معیارهای توسعه پایدار بوده و ارزیابی زیست‌محیطی مناسب داشته باشند. معیارهای توسعه پایدار را کارگروه ملی توسعه پایدار بر اساس پیوست شماره (۲) که تأییدشده به مهر پیوست تصویب‌نامه هیئت‌وزیران است، تعیین می‌نماید.
- ث ـ ایجاد تسهیلات برای مشارکت مؤثر و انتفاع بخش‌های دولتی، تعاونی و خصوصی در پروژه‌ها.
- ج ـ هماهنگی بین بخش‌های دولتی، تعاونی و خصوصی برای تعریف پروژه‌ها.
- چ ـ پایش پروژه‌های در حال انجام و تهیه گزارش دوره‌ای.
- ح ـ تهیه اظهارنامه درآمدهای حاصل از پروژه‌ها و گزارش مالی برای مراجع مربوط.
- خ ـ ظرفیت‌سازی در سطح ملی به‌منظور توانمندسازی کشور برای تعریف و اجرای پروژه.
ماده ۴ ـ آیین‌نامه تصویب پروژه‌های سازوکار توسعه پاک در چارچوب پروتکل کیوتو توسط مرجع صلاحیت‌دار ملی در جمهوری اسلامی ایران
کارگروه ملی متشکل از نمایندگان تام‌الاختیار وزارتخانه‌ها و سازمان‌های زیر با معرفی از طرف دستگاه متبوع و در سطح مدیرکل می‌باشد:
- الف ـ سازمان حفاظت محیط‌زیست (مرجع ملی).
- ب ـ وزارت مسکن و شهرسازی.
- پ ـ وزارت نفت.
- ت ـ وزارت نیرو.
- ث ـ وزارت صنایع و معادن.
- ج ـ وزارت جهاد کشاورزی.
- چ ـ وزارت راه و ترابری (سازمان هواشناسی کشور).
- ح ـ وزارت امور اقتصادی و دارایی.
- خ ـ وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح.
- د ـ وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات.
- ذ ـ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی.
- ر ـ وزارت امور خارجه.
- ز ـ وزارت کشور (سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور).
- ژ ـ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری.
- س ـ معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور.
تبصره ۱ ـ ریاست کارگروه ملی، بر عهده مرجع ملی است و دبیر جلسات، دبیر اجرایی پروژه‌ها می‌باشد.
تبصره ۲ ـ اعضای کارگروه ملی، مسئولیت هماهنگی فعالیت‌های مرتبط با وزارتخانه متبوع را در ارتباط با پروژه‌ها بر عهده‌دارند.
تبصره ۳ ـ کارگروه ملی حداقل هر سه ماه یک‌بار تشکیل جلسه خواهد داد.
ماده ۵ ـ آیین‌نامه تصویب پروژه‌های سازوکار توسعه پاک در چارچوب پروتکل کیوتو توسط مرجع صلاحیت‌دار ملی در جمهوری اسلامی ایران
وظایف کارگروه ملی به شرح زیر تعیین می‌شود:
- الف ـ ارائه نظرات در خصوص راهبردهای اجرایی پروژه‌ها در کشور.
- ب ـ بررسی و تأیید موضوعات و پروژه‌های ارجاع شده توسط مرجع ملی.
- پ ـ بررسی و تأیید دستورالعمل مرتبط برای بهبود عملکرد مرجع ملی.
- ت ـ هماهنگی بین دستگاه‌های دولتی در ارتباط با تهیه و اجرای پروژه‌ها.
- ث ـ شناسایی محدودیت‌ها و کاستی‌های موجود و ارائه راهکارها برای رفع آن‌ها.
- ج ـ پیشنهاد اصلاح این آیین‌نامه به مرجع ملی در صورت لزوم.
- چ ـ تدوین آیین‌نامه داخلی خود در ارتباط با موضوعات زیر:
- نحوه برگزاری جلسات کارگروه ملی.
- نحوه اتخاذ تصمیمات کارگروه ملی.
- تشکیل زیر کارگروه‌های مربوط و کارگروه‌های کارشناسی مشورتی.
- حدود شرح وظایف، اختیارات زیر کارگروه‌ها و کارگروه‌های کارشناسی مشورتی.
ماده ۶ ـ آیین‌نامه تصویب پروژه‌های سازوکار توسعه پاک در چارچوب پروتکل کیوتو توسط مرجع صلاحیت‌دار ملی در جمهوری اسلامی ایران
فرآیند تصویب پروژه به شرح زیر می‌باشد:
- الف ـ سازمان‌ها، شرکت‌ها و یا صنایعی که قصد اجرای پروژه‌ها رادارند، شرح مختصری از پروژه موردنظر خود، یعنی ایده پروژه را طی نامه‌ای به مرجع ملی ارائه می‌نمایند. چارچوب تهیه ایده پروژه مطابق پیوست (۳) که تأییدشده به مهر پیوست تصویب‌نامه هیئت‌وزیران است، در پایگاه الکترونیکی دبیرخانه مرجع ملی باید موجود باشد.
- ب ـ مرجع ملی ظرف ده روز کاری، طرح یادشده را بررسی نموده و موافقت اولیه و یا مخالفت خود را به همراه پیشنهادها و نظرات موردنظر برای پیشنهاددهندگان ارسال می‌نماید و طی آن ملزومات و شرایط سند پروژه ازجمله، شمول یا عدم شمول انجام ارزیابی زیست‌محیطی و سازگاری پروژه باسیاست‌های توسعه پایدار را قید می‌نماید. معیارهای توسعه پایدار در پیوست (۲) که تأییدشده به مهر پیوست تصویب‌نامه هیئت‌وزیران است، آمده است.
تبصره ـ سازمان موظف است ظرف پنج روز کاری، شمول یا عدم شمول گزارش ارزیابی را در مورد پروژه پیشنهادی به استناد آیین‌نامه ارزیابی اثرات زیست‌محیطی، اعلام نماید. - پ ـ سند پروژه که توسط پیشنهاددهندگان پروژه تهیه می‌شود به همراه مدارک زیر برای مرجع ملی ارسال می‌گردد:
۱ ـ ارزیابی آثار زیست‌محیطی پروژه در صورت نیاز.
۲ ـ توجیه رعایت معیارهای توسعه پایدار.
تبصره ۱ ـ در صورت شمول ارزیابی زیست‌محیطی برای پروژه‌ها، گزارش ارزیابی زیست‌محیطی برای پروژه‌های توسعه‌ای اجمالی و پروژه‌های احداثی تفصیلی طبق آیین‌نامه ارزیابی اثرات زیست‌محیطی خواهد بود.
تبصره ۲ ـ گزارش ارزیابی زیست‌محیطی توسط کارگروه ارزیابی سازمان و با اولویت زمانی بررسی خواهد گردید. - ت ـ مرجع ملی سند پروژه را بررسی و کارگروه ملی، پیشنهادها و توصیه‌های خود را به پیشنهاددهنده پروژه به‌طور کتبی منعکس نموده تا پیشنهاددهنده پروژه برای اخذ تأییدیه از نهاد عملیاتی اقدام نماید. به‌طور هم‌زمان، مرجع ملی برای نظرخواهی عمومی سند پروژه را در ایستگاه دبیرخانه مرجع ملی به مدت بیست روز کاری درج می‌نماید.
- ث ـ پیشنهاددهنده پروژه سند پروژه اصلاح‌شده را به همراه تأییدیه نهاد عملیاتی برای مرجع ملی ارسال می‌نماید.
- ج ـ مرجع ملی، نسخه نهایی سند پروژه را ظرف پنج روز کاری قبل از تشکیل جلسه کارگروه ملی، برای اعضای آن ارسال می‌نماید.
- چ ـ سند پروژه در کارگروه ملی بررسی و اظهارنظر نهایی انجام می‌شود.
- ح ـ بر اساس ارزیابی و تأیید کارگروه ملی، نامه تأییدیه پروژه توسط مرجع ملی به پیشنهاددهندگان پروژه ارسال خواهد شد تا پروژه موردنظر را در هیئت اجرایی ثبت کنند.
- خ ـ مرجع ملی ظرف پنج روز کاری پس از دریافت نظرات کارگروه ملی، نامه تأییدیه پروژه را صادر می‌کند و در اختیار صاحب پروژه قرار می‌دهد.
- د ـ در صورت عدم‌تأیید پروژه دلایل رد پروژه باید برای پیشنهاددهنده پروژه ظرف پنج روز کاری منعکس گردد. در صورت عدم ارسال دلایل رد پروژه، حق درخواست علل رد پروژه برای صاحبان پروژه محفوظ است.
- ذ ـ مدت‌زمان موردنیاز برای بررسی و تصویب سند پروژه با احتساب تمامی زمان‌های فوق، سی روز کاری می‌باشد.
- ر ـ هر دو مرحله ارسال ایده پروژه برای موافقت اولیه و سند پروژه برای تصویب نهایی الزامی است.
- ز ـ گردش کار فرآیند تصویب پروژه‌ها در پیوست شماره (۴) که تأییدشده به مهر پیوست تصویب‌نامه هیئت‌وزیران است، خلاصه‌شده است.
ماده ۷ ـ آیین‌نامه تصویب پروژه‌های سازوکار توسعه پاک در چارچوب پروتکل کیوتو توسط مرجع صلاحیت‌دار ملی در جمهوری اسلامی ایران
صاحب یا صاحبان پروژه که به تصمیم مرجع ملی اعتراض داشته باشند، می‌توانند ظرف سی روز از ابلاغ تصمیم، از رئیس سازمان درخواست تجدیدنظر نماید.
ماده ۸ ـ آیین‌نامه تصویب پروژه‌های سازوکار توسعه پاک در چارچوب پروتکل کیوتو توسط مرجع صلاحیت‌دار ملی در جمهوری اسلامی ایران
موارد زیر باید در نامه تأییدیه ذکر شود:
- الف ـ جمهوری اسلامی ایران عضو کنوانسیون تغییر آب‌وهوا و پروتکل کیوتو می‌باشد.
- ب ـ مرجع ملی از طرف دولت تعیین‌شده و مسئول تأیید پروژه‌ها می‌باشند.
- پ ـ شرکت در پروژه‌های سازوکار توسعه پاک داوطلبانه است.
- ت ـ تأیید اینکه فعالیت مربوط به پروژه در جهت توسعه پایدار کشور می‌باشد.
- ث ـ دادن اجازه به صاحب پروژه برای مشارکت در پروژه.
- ج ـ دادن اجازه به صاحب پروژه برای فروش عنوان و حقوق مربوط به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از اجرای پروژه.
- چ ـ نام، نشانی، تلفن و نمابر و سایر مشخصات پیشنهاددهندگان پروژه.
- ح ـ موقعیت جغرافیایی پروژه.
- خ ـ نام و امضای مرجع ملی.
- د ـ تاریخ انقضا یا دوره زمانی اعتبارنامه تأیید.
- ذ ـ در صورت لزوم، شرایط دیگر انجام پروژه.
ماده ۹ ـ آیین‌نامه تصویب پروژه‌های سازوکار توسعه پاک در چارچوب پروتکل کیوتو توسط مرجع صلاحیت‌دار ملی در جمهوری اسلامی ایران
منابع مالی برای اجرای این آیین‌نامه به شرح زیر می‌باشد:
- الف ـ بودجه اختصاص‌یافته توسط سازمان از محل منابع مربوط.
- ب ـ دو درصد از درآمد حاصل از فروش گواهی انتشار که توسط صاحبان پروژه در وجه صندوق پرداخت می‌گردد. درآمدهای ناشی از این بند برای اجرای برنامه‌های کاهش اثرات تغییر آب‌وهوا بر تخریب محیط‌زیست، هزینه‌های جاری دبیرخانه و ظرفیت‌سازی و آگاه‌سازی در استفاده بیشتر از فرصت سازوکار توسعه پاک در جهت حفظ محیط‌زیست مطابق اساسنامه و حدود عملیات صندوق مصرف خواهد شد.
- پ ـ هدایای نقدی و کمک‌های بلاعوض که با رعایت مقررات مربوط از منابع مختلف داخلی یا خارجی در راستای اجرای اهداف این آیین‌نامه توسط صندوق دریافت و با نظارت مرجع ملی توسط صندوق مزبور هزینه خواهد شد.
- ت ـ سه درصد از درآمد حاصل از فروش گواهی کاهش انتشار برای توسعه اجتماعی و بهبود محیط‌زیست منطقه اجرای پروژه، توسط صاحب پروژه، با نظارت مرجع ملی هزینه می‌گردد.
- ث ـ طبق مقررات عمومی هیئت اجرایی، صاحبان پروژه مسئولیت پرداخت هزینه‌های اداری و صندوق انطباق سازمان ملل را که به ترتیب بیست سنت آمریکا و دو درصد به ازای هر تن کاهش انتشار تأییدشده می‌باشد، بر عهده‌دارند.
- ج ـ شرکت‌ها، سازمان‌ها و صنایع دولتی مرتبط با مجری پروژه مکلف‌اند برای تسریع در این پروژه‌ها از ظرفیت‌ها و راهکارهای قانونی مندرج در قوانین (ازجمله قانون حداکثر استفاده از توان فنی و مهندسی تولیدی و صنعتی و اجرایی کشور در اجرای پروژه‌ها و ایجاد تسهیلات به‌منظور صدور خدمات ـ مصوب ۱۳۷۵ ـ و قانون برگزاری مناقصات ـ مصوب ۱۳۸۳ ـ) استفاده نمایند.
تبصره ـ در مورد پروژه‌های موضوع این آیین‌نامه که از محل بودجه عمومی دولت و یا اعتبارات و درآمدها و تسهیلات دستگاه‌های اجرایی اجرا نمی‌شود اعمال قانون حداکثر استفاده از توان فنی و مهندسی تولیدی و صنعتی و اجرایی کشور در اجرای پروژه‌ها و ایجاد تسهیلات به‌منظور صدور خدمات ـ مصوب ۱۳۷۵ ـ و سایر قوانین و مقرراتی که ناظر به اجرای پروژه‌ها از محل اعتبارات عمومی دولت و دستگاه‌های اجرایی است، موضوعیت نخواهد داشت.
معاون اول رئیس‌جمهور ـ محمدرضا رحیمی
پیوست (۱)
متن ماده ۱۲ پروتکل کیوتو
- بدین‌وسیله مکانیزم سازوکار توسعه پاک تعریف می‌شود.
- هدف از مکانیزم سازوکار توسعه پاک کمک به اعضای مندرج نشده در ضمیمه (۱) جهت دستیابی به توسعه پایدار و کمک به هدف نهایی کنوانسیون و همچنین مساعدت به اعضای مندرج در ضمیمه (۱) برای نیل به رعایت تعهدات کاهش و محدودیت کمی انتشار به‌موجب ماده (۳) می‌باشد.
- به‌موجب مکانیزم سازوکار توسعه پاک:
الف ـ اعضای مندرج نشده در ضمیمه (۱) از فعالیت‌های پروژه که منجر به کاهش نشر تأییدشده می‌شوند، بهره خواهند برد؛ و
ب ـ اعضای مندرج در ضمیمه (۱) می‌توانند از کاهش نشر تأییدشده که از فعالیت‌های پروژه مزبور حاصل‌شده است برای کمک به رعایت تعهدات کاهش و محدودیت کمی نشر به‌موجب ماده (۳) به‌گونه‌ای که کنفرانس اعضاء که به‌عنوان اجلاس اعضای این پروتکل فعالیت می‌کند معین کرده است، استفاده نمایند. - مکانیزم سازوکار توسعه پاک منوط به اختیار و راهنمایی کنفرانس اعضا که به‌عنوان اجلاس اعضای این پروتکل فعالیت می‌کند، خواهد بود و هیئت اجرایی مکانیزم سازوکار توسعه پاک بر آن نظارت خواهد کرد.
- کاهش نشر که از هر فعالیت پروژه‌ای حاصل می‌شود باید به‌وسیله مؤسسات عملیاتی که توسط کنفرانس اعضاء که به‌عنوان اجلاس اعضای این پروتکل فعالیت می‌کند انتخاب می‌گردند بر اساس موارد زیر تأیید گردد.
الف ـ مشارکت داوطلبانه که توسط هر عضو موردبحث پذیرفته‌شده باشد.
ب ـ منافع واقعی، قابل‌اندازه‌گیری و درازمدت که با کاهش تغییر آب‌وهوا ارتباط دارد؛ و
پ ـ کاهش نشری که اضافه بر مقداری است که در غیاب فعالیت پروژه تأییدشده حاصل خواهد شد. - مکانیزم سازوکار توسعه پاک در صورت لزوم به تأمین وجه فعالیت‌های پروژه‌ای تأییدشده کمک خواهد کرد.
- کنفرانس اعضا که به‌عنوان اجلاس اعضای این پروتکل فعالیت می‌کند در نخستین جلسه خود، الگوها و رویه‌هایی را باهدف تضمین شفافیت، کار آیی و قابلیت پاسخگویی از طریق ممیزی مستقل و تأیید فعالیت‌های پروژه تعیین خواهد کرد.
- کنفرانس اعضا که به‌عنوان اجلاس اعضای این پروتکل فعالیت می‌کند تضمین خواهد نمود که بخشی از عایدات فعالیت‌های پروژه تأییدشده برای تأمین هزینه‌های اجرایی و نیز کمک به اعضای درحال‌توسعه‌ای که به‌ویژه در برابر تأثیرات نامطلوب تغییر آب‌وهوا ازلحاظ تأمین هزینه‌های انطباق آسیب‌پذیر هستند، به کار می‌رود.
- مشارکت به‌موجب مکانیزم سازوکار توسعه پاک ازجمله در فعالیت‌های موضوع جزء (الف) بند (۳) فوق و کسب کاهش نشر شده، می‌تواند مؤسسات خصوصی و یا دولتی را در برمی‌گیرد و تابع هرگونه راهنمایی که ممکـن است توسط هیئـت اجرایی مکانیزم سازوکار توسعه پاک ارائه گردد، می‌باشد.
- کاهش نشر تأییدشده که در طی دوره زمانی از سال ۲۰۰۰ میلادی (۱۳۷۹ هجری شمسی) تـا آغاز اولین دوره تعـهد به‌دست‌آمده است می‌تـواند جهـت کمک به تحقق رعایت در اولین دوره تعهد به کار رود.
- کنفرانس اعضا که به‌عنوان اجلاس اعضای این پروتکل فعالیت می‌کند در چهارمین جلسه خود مفاهیم ضمنی بند (۱۰) فوق را تجزیه‌وتحلیل خواهد کرد.
پیوست (۲)
معیارهای توسعه پایدار در ارتباط با پروژه‌های مکانیسم سازوکار توسعه پاک پروتکل کیوتو
مرجع ملی هنگام بررسی پروژه‌ها، سه معیار زیر را برای توسعه پایدار در نظر می‌گیرد:
الف ـ معیارهای زیست‌محیطی
- الف ـ ۱ ـ اثر پروژه بر کیفیت محیط‌زیست محلی (آلودگی هوا، آب و پسماندهای جامد و هرگونه اثر منفی و یا مثبت پروژه نظیر آلودگی صوتی، ایمنی، آلودگی بصری و ترافیک)
- الف ـ ۲ ـ تغیـیر در کاربری منابع طبیـعی (اثر پروژه بر دستـرسی جوامع محـلی به منابع طبیعی، پایداری استفاده از منابع آب، مواد معدنی و سایر منابع تجدید ناپذیر و بهره‌وری استفاده از منابع طبیعی)
- الف ـ ۳ ـ اثر پروژه بر تنوع زیستی و اکوسیستم
ب ـ معیارهای اقتصادی
- ب ـ ۱ ـ اثر پروژه بر نیازهای ارزی، فعالیت‌های اقتصادی منطقه، هزینه انرژی و سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی.
- ب ـ ۲ ـ آثار مثبت و منفی پروژه بر انتقال تکنولوژی، تبحرهای کارشناسی محلی و ایجاد تجربه در زمینه‌های مشابه.
ج ـ معیارهای اجتماعی
- ج ـ ۱ ـ همسویی با اولویت‌های توسعه ملی، استانی و محلی (اثر پروژه بر دسترسی خدمات عمومی، بر جابجایی جوامع و رسیدن به اهداف توسعه‌بخشی)
- ج ـ ۲ ـ عدالت اجتماعی و فقرزدایی (اثر پروژه بر اشتغال‌زایی به تفکیک نوع شغل و دوره زمانی، اثر پروژه بر ساختار اجتماعی جوامع و میراث فرهنگی ـ اجتماعی و بر توسعه محلی)
پیوست (۳) الگوی ایده اولیه پروژه
ایده اولیه پروژه (PIN)
- جدول خلاصه
- بخش
- بازده انرژی انرژی‌های تجدید پذیر?
- تغییر سوخت توان?
- کشاورزی? حمل‌ونقل?
- مدیریت زائدات? فرایندهای صنعتی?
- جنگلداری? بازیافت‌های گازهای دودکش?
- گزینه‌های دیگر گاز گلخانه‌ای کاهش‌یافته
- ? N2O? CH4? CO2
- ? SF6? PFCS? HFCS
- سرمایه‌گذاری
- هزینه‌های پروژه: xxxx میلیون ریال
- سرمایه‌گذاری داخلی: xxxx میلیون ریال
- وام: xxxx میلیون ریال
- هزینه کاهش انتشار تأییدشده CO2 xxxx میلیون ریال وضعیت پروژه
- پروژه‌های جدید:
- مصوب? در حال تصویب?
- ایده اولیه پروژه?
- سند طراحی‌شده پروژه?
- الف ـ توضیح پروژه، نوع، مکان و برنامه کاری
- عنوان پروژه …………………………….
- خلاصه فنی پروژه تاریخ پیشنهاد: ……………………….
- هدف پروژه در حداکثر ۵ سطر
- توضیح پروژه و فعالیت‌های پیشنهادی (شامل توضیح فنی پروژه) تقریباً ۲/۱ صفحه
- تکنولوژی‌های به‌کاررفته و وضعیت آن‌ها حداکثر ۱۰ سطر
- صاحب پروژه:
- مشخصات صاحب/ فروشنده پروژه
- مشخصات شخص مذاکره‌کننده برای اطلاعات بیشتر
- رده سازمانی دولت/ شرکـت دولتی/ شـهری/ شهرک خصـوصی/ شرکت‌های غیردولتی
- سایر عوامل توسعه پروژه حمایت‌کنندگان، عوامل واسطه‌ای، مشاوران فنی،
- خلاصه تجربیات مشابه صاحبان پروژه حداکثر در ۵ سطر
- آدرس شهر/ آدرس و کد پستی
- مذاکره‌کننده مشخصات مدیر توسعه پروژه
- تلفن/ فاکس
- پست الکترونیکی/ پایگاه اینترنتی (در صورت وجود)
- حامیان پروژه
- ارائه مشخصات زیر برای همه حامیان پروژه الزامی است
- نام حامی پروژه
- رده سازمانی دولت/ شرکت دولتی/ شهری/ شرکت خصوصی/ شرکت‌های غیردولتی
- آدرس (شامل پایگاه اینترنتی در صورت وجود) شهر/ آدرس و کد پستی
- فعالیت‌های اصلی حداکثر در ۵ سطر
- خلاصه وضعیت مالی خلاصه وضعیت مالی (سود، درآمد، سود و …)
- نوع پروژه
- گازهای گلخانه‌ای موردنظر CO2/CH4/N2OHFCS/PFCS/SF6
- بخش توان/ انرژی‌های تجدید پذیر/ کارایی انرژی/ تغییر سوخت/ مدیریت بخش تقاضا/ حمل‌ونقل/ فرآیندهای صنعتی/ بازیافت گازهای خروجی از دودکش/ مدیریت زائدات/ جنگلداری و تغییرات کاربری زمین/ جنگل‌کاری و کشاورزی و سایر موارد (مشخص شود)
- مکان انجام پروژه
- روستا، ناحیه، شهر، استان
- توضیح مختصر محل انجام پروژه حداکثر در ۵ سطر در مورد عرضه توان به شبکه حمل‌ونقل اطلاعات موردنیاز در انرژی مصرفی نهایی آورده شود.
- برنامه مورد انتظار
- نزدیک‌ترین تاریخ شروع پروژه تاریخ پیشنهاد/ سال آغاز به کار پروژه
- اولین سال مورد انتظار تحول کاهش انتشار تأییدشده سال
- مدت‌زمان اعتبار ۷ (با دو بار تمدید) ۱۰ سال (مشخص شود)
- طول عمر پروژه سال
- وضعیت فعلی پروژه مطالعات امکان‌سنجی اولیه انجام‌شده است/ امکان‌سنجی شده است/
- مذاکرات سرمایه‌گذاری در حال انجام است/ مرحله ساخت/ در حال انجام مراحل مدیریتی و تصمیم‌گیری و …
- وضعیت پذیرش در کشور میزبان (سازمان محیط‌زیست، دفتر طرح ملی تغییر آب‌وهوا (NCCO) تقاضای بررسی از NCCO تأییدیه تحت بررسی می‌باشد/ مورد تأیید قرارگرفته است.
- وضعیت کشور میزان با توجه به پروتکل کیوتو کشور میزبان
- الف ـ بخشی از پروتکل کیوتو
- ب ـ بخشی از UNFCCC
- ب ـ عواید اجتماعی و زیست‌محیطی قابل‌انتظار
- انتشارات پایه‌ای مفروض کیلوگرم معادل دی‌اکسید کربن به ازای هر واحد فعالیت
تخمین میزان کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای درباره زمانی موردنظر (تن معادل دی‌اکسید کربن) - سناریوی پایه پروژه‌های CDM باید منجر به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای نسبت به حالت عادی (عدم استفاده از تکنولوژی‌های کاهش انتشار) در کشور میزبان شود. در ایده اولیه پروژه باید به موارد زیر اشاره‌شده باشد:
- ـ پروژه CDM
- ـ وضعیت آینده بدون به‌کارگیری پروژه CDM مطرح‌شده
- ـ مشخص کردن این موضوع که آیا روش‌های مورد تأیید CDM- EB UNFCCC در طرح اولیه استفاده‌شده است.
- عواید زیست‌محیطی، محلی و ملی حداکثر ۴/۱ صفحه
- دستورالعمل‌های به‌کاررفته نام و در صورت امکان پایگاه اینترنتی به‌کاررفته
- عواید محلی
- عواید ملی
- راهکارهای زیست‌محیطی/اولویت‌های کشور میزان
- جنبه‌های اجتماعی ـ زیست‌محیطی
- اثرات اجتماعی و زیست‌محیطی، عواید ناشی از کاربرد پروژه که در صورت عدم کاربرد آن
- قابل حصول نمی‌باشند حداکثر ۲/۱ صفحه
- اثرات مستقیم ناشی از انجام پروژه (اشتغال‌زایی، هزینه‌های موردنیاز، تأثیرات بر مبادلات خارجی)
- سایر اثرات ممکن: برای مثال:
- اثرات پروژه بر روی سایر صنایع، و تحصیلات و مربوط به معرفی فن‌آوری جدید و …
- چ ـ سرمایه‌گذاری
- تخمین هزینه‌های کلی پروژه
- هزینه‌های کلی پروژه
- هزینه‌های توسعه پروژه:
- هزینه‌های اجرای پروژه: xxx میلیون ریال
- xxx میلیون ریال
- xxxx میلیون ریال
- تفکیک هزینه‌های اجرایی:
- واحد و تجهیزات:
- کارگرهای ساختمانی
- نصب و راه‌اندازی
- سایر هزینه‌ها
- xxx میلیون ریال
- xxx میلیون ریال
- xxx میلیون ریال
- Xxx میلیون ریال
- جریان سرمایه‌گذاری: (% x در سال اول، %y در سال دوم و غیره)
- هزینه‌های عملیاتی سالیانه
- عواید سالیانه:
- مقادیر محصولات، محصولات جانبی (میلیون واحد)
- عواید حاصل از فروش محصولات/ محصولات جانبی (ریال در میلیون)
- منابع سرمایه‌گذاری
- سرمایه‌گذاری داخلی نام ارگان و سرمایه‌گذار (برحسب xx میلیون ریال)
- وام بلندمدت نام ارگان و سرمایه‌گذار (برحسب xx میلیون ریال)
- وام کوتاه‌مدت نام ارگان و سرمایه‌گذار (برحسب xx میلیون ریال)
- نامشخص xx میلیون ریال
- در صورت لزوم سهم CDM در پرداخت xx میلیون ریال و توضیح مختصر
- خریداران کاهش انتشار تأییدشده نام خریداران کاهش انتشار
- قیمت‌های مدنظر کاهش انتشار تأییدشده (US$/CER)
- ارزش کل CER برای بازه زمانی موردنیاز xxxx میلیون دلار
- در صورت در دسترس بودن تحلیل‌های سرمایه‌ای برای CDM موردنظر پیش‌بینی نرخ داخلی بازگشت سرمایه برای پروژه با و بدون عواید کاهش انتشار تأییدشده در صورت در دسترس بودن صفحات گسترده را که بیانگر چگونگی انجام محاسبات می‌باشند را ضمیمه فرمایید.
- پیوست (۴): گردش کار فرآیند تصویب پروژه‌های مکانیسم
سازوکار توسعه پاک
آیین‌نامه تصویب پروژه‌های سازوکار توسعه پاک در چارچوب پروتکل کیوتو توسط مرجع صلاحیت‌دار ملی در جمهوری اسلامی ایران در متن فوق آورده و توسط کارشناسان رسمی دادگستری شرح داده شد.
