صلاحیت هیئت پنجنفری موضوع مادهواحده لایحه قانونی مربوط به پاکسازی و ایجاد محیط مساعد براثر رشد نهادهای انقلاب در وزارتخانه و دانشگاهها و بانکها و مؤسسات و شرکتهای دولتی ناظر به رسیدگی به وضعیت مستخدمین شاغل بوده و افراد بازنشسته را شامل نمیگردد و کارشناسان رسمی دادگستری در متن ذیل آن را به آن پرداختهاند
- تاریخ رسیدگی ۶۹/۷/۳
- شماره دادنامه ۱۵۸
- کلاسه پرونده ۶۹/۴۴
رأی هیئت عمومی دیوان عدالت اداری در خصوص پاکسازی و ایجاد محیط مساعد
نظر به اینکه شعبه ۱۲ دیوان عدالت بهموجب دادنامه شماره ۲۵۱ مورخ ۶۵/۹/۲۵ حکم به ورود شکایت و نقض رأی معترضعنه را داده است و شعبه ۲ نیز برابر دادنامه شماره ۲۹۱ مورخ ۶۹/۴/۱۷ و ۱۲۳ مورخ ۶۷/۳/۹ شکایت را وارد دانسته و حکم به ابطال اقدامات اداره خوانده را صادر نموده لذا تعارض بین آراء شعبه ۱۲ و ۲ تشخیص داده نشد.
در مورد آراء صادره از شعبه اول و دوم و دوازدهم با عنایت به مادهواحده قانون پاکسازی و ایجاد محیط مساعد مصوب ۵۸/۶/۷ شورای انقلاب مبنی بر اینکه به دولت اجازه دادهشده هیئتی مرکب از ۵ نفر تعیین که با مراجعه به پرونده و سوابق کارکنان صورت آن عده از کارکنان دولت را که با ساواک منحله همکاری داشته و یا عدم صلاحیت آنان به اثبات رسیده باشد و یا اشتهار به فساد اخلاق و نادرستی دارند و یا زائد تشخیص دادهشده و با اظهارنظر به وزیر مربوطه پیشنهاد نمایند.
لذا دادنامههای شماره ۲۹۱ مورخ ۶۹/۴/۱۷ و ۱۲۳ مورخ ۶۷/۳/۹ شعبه دوم و ۲۵۱ مورخ ۶۵/۹/۲۵ شعبه دوازدهم دیوان عدالت اداری که به راین اساس صادرشدهاند با اکثریت آراء موافق اصول و موازین قانونی تشخیص میگردد این رأی به استناد قسمت اخیر ماده ۲۰ قانون دیوان عدالت اداری در موارد مشابه برای شعب دیوان و سایر مراجع مربوطه لازم الاتباع میباشد.
رئیس هیئت عمومی دیوان عدالت اداری: سید ابوالفضل موسوی تبریزی
پرونده در خصوص پاکسازی و ایجاد محیط مساعد
سابقه
- شماره ه/۶۹/۴۴
- ۱۳۶۹/۱۱/۳
- تاریخ رسیدگی ۶۹/۷/۳ شماره دادنامه ۱۵۸ کلاسه پرونده ۶۹/۴۴
- مرجع رسیدگی: هیئت عمومی دیوان عدالت ادای
- شاکی: آقای یوسف طهماسبی
- موضوع شکایت و خواسته: اعلام تعارض آراء صادره از شعب اول و دوم و دوازدهم دیوان عدالت اداری.
مقدمه
الف – شعبه دوازدهم در رسیدگی به پرونده کلاسه ۶۳/۳۴۱ موضوع شکایت آقای یوسف طهماسبی بطرفیت وزارت دفاع (هیئت پاکسازی و ایجاد محیط مساعد مأمور به صنایع نظامی و معاونت تسحیلاتی وزارت دفاع) بخواسته اعتراض بهحکم پاکسازی و ایجاد محیط مساعد و ابطال آن و برقراری حقوق بازنشستگی به شرح دادنامه شماره ۲۵۱- ۶۵/۹/۲۵ چنین رأی صادر نموده است:
نظر به اینکه از طرف شکایت بر صدور حکم مورد اعتراض شاکی در چارچوب قانون و مقررات پاکسازی و ایجاد محیط مساعد اقامه و ارائه نشده است حکم به ورود شکایت و نقض رأی مذکور و رسیدگی مجدد در هیئت جانشین و صدور رأی مقتضی صادر و اعلام میگردد.
ب – شعبه اول دیوان در رسیدگی به پرونده کلاسه ۶۵/۳۲۳۴ موضوع شکایت آقای مرتضی فکور بطرفیت ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران بخواسته قطع حقوق بدون علت و برقراری حقوق به شرح دادنامه شماره ۱۰۹-۶۷/۲/۷ چنین رأی صادر نموده است:
اظهارنظر کمیسیون ۱۶ نفری جنبه مشورتی داشته و حسب دستور مقام ریاست جمهوری و با کسب اجازه از محضر امام امت تشکیل یافته و ملاک قانونی جزء اجازه امام نداشته.
بنابراین کمیسیون پس از اظهارنظر ابتدائی دایر بر تبدیل حکم اخراج به بازنشستگی از نظریه خود عدول نموده و حکم هیئت پاکسازی و ایجاد محیط مساعد دایر بر اخراج را تائید نموده و تصمیمگیری درباره اینگونه افراد را منوط به تصویب قانون دانسته و نماینده ستاد مشترک در جلسه ۶۵/۱۱/۱۲ در شعبه اول نیز در رابطه با برقراری مجدد بازنشستگی از طرف کمیسیون و مجوز لغو آن اظهار داشتند که پس از اظهارنظر کمیسیون اقدام به تنظیم گزارش بهمنظور تصویب و کسب اجازه از فرماندهی کل نیروهای مسلح بهعملآمده لیکن دفتر مشاورت امام طی یادداشتی اعلام داشتند که حسب دستور ریاست جمهوری و مقام نخستوزیری تجدیدنظر در مورد اینگونه امراء منوط به تصویب قانون میباشد بهر تقدیر حکم هیئت تصفیه قانونی بوده و تا مادامیکه موجبی برای نقض آن طبق قانون فراهم نیامده باشد حکم اخراج به قوت خود باقی است و شکایت مردود اعلام میشود.
پ _ شعبه دوم در رسیدگی به پرونده کلاسه ۶۶/۳۹۰ موضوع شکایت آقای محمدجواد افتخاری بطرفیت وزارت دفاع (هیئت پاکسازی مأمور در سازمان صنایع دفاع) و معاونت تسلیحاتی وزارت دفاع به شرح دادنامه شماره ۱۲۳-۶۷/۳/۹ چنین رأی صادر نموده است: تصمیم متخذه مبنی بر لغو بازنشستگی شاکی و اخراج وی و قطع حقوق بازنشستگی نامبرده به دلایل ذیل مخدوش میباشد
- دستور اولیه وزیر دفاع وقت در جهت لغو حکم بازنشستگی و اقدام قانونی در جهت اجرای لایحه پاکسازی و ایجاد محیط مساعد مصوب ۵۸/۶/۷ صادر گردیده درصورتیکه تصمیم وزیر دفاع به تنهائی کافی نبوده و هیئت ۵ نفری موضوع لایحه مزبور میبایستی در این خصوص تصمیم بگیرد که سابقه و اقدامی در این جهت در پرونده ملاحظه نمیگردد.
- به فرض وجود تصمیمی از ناحیه هیئت ۵ نفری میبایست تصمیم مزبور منطبق با لایحه قانونی مربوط به پاکسازی و ایجاد محیط مساعد و لوایح بعدی متمم و مکمل لایحه مزبور باشد. در لایحه پاکسازی و ایجاد محیط مساعد پیشبینیشده که کسانی مورد پیشنهاد پاکسازی واقع میشوند که یا با ساواک منحله همکاری داشته و یا عدم صلاحیت آنان به اثبات رسیده و یا اشتهار به فساد اخلاق و نادرستی داشته و یا زائد تشخیص داده شوند و چون شق چهارم (تشخیص زائد) در مورد شاکی مصداق ندارد زیرا نامبرده بازنشسته بوده و شق مزبور ناظر به کارکنان شاغل میباشد و نسبت به سه شق دیگر نیز دلیلی اعلامنشده و اصولاً در هیچ جا اشارهای به اتهام شاکی نگردیده است.
- انفصالازخدمت که موضوع دستور وزیر دفاع قرارگرفته غیر از اخراج از خدمت است و لااقل در مورد شاکی که بازنشسته بوده دو امر متفاوت خواهد بود.
زیرا اخراج کارمند بازنشسته مورد ندارد و ازاینجهت در لایحه قانونی پاکسازی و ایجاد محیط مساعد از کلمه انفصال استفادهشده که نسبت به بازنشسته تأثیر دادهشده است البته در صورت عدم وجود اشکالات دیگر.
زمانی که تصمیمی بر طبق قانون نبوده و مخدوش باشد و در مرحله تجدیدنظر تعلل گردیده و یا جهات دیگری باعث شده که رسیدگی مجدد به عمل نیامده و این امر هم مربوط به فعل شاکی نبوده و مرجع جانشین هم تعیین نگردیده، این وضعیت سبب نمیگردد که تصمیم مخدوش را قطعی و لازم الاجراء دانست چه آنکه استنباط میشود که با این توصیف شاکی در مقابل تصمیم قطعی به نحو مذکور قرارگرفته که قبلاً هم از آن شکایت نموده است بنا به جهات یادشده تصمیم مبنی برکان لم یکن شدن بازنشستگی شاکی و نهایتاً اخراج وی و قطع حقوق بازنشستگی با وصف قطعی بودن آن مخدوش به نظر رسیده و شکایت شاکی در این خصوص وارد میباشد.
ت – شعبه دوم در رسیدگی به پرونده کلاسه ۶۶/۴۳۰ موضوع شکایت آقای حسین رزمجویان بطرفیت وزارت دفاع، هیئت پاکسازی بخواسته لغو حکم پاکسازی و ایجاد محیط مساعد برقراری حقوق و پرداخت حقوق معوقه به شرح دادنامه شماره ۲۹۱ مورخ ۶۹/۴/۱۷ چنین رأی صادر نموده است:
در پرونده پاکسازی و ایجاد محیط مساعد جهاتی که موجب پاکسازی باشد مشاهده نگردیده و نظر به اینکه شاکی بازنشسته میباشد نمیتوان بهعنوان زائد آن را از خدمت معاف نمود و ثانیاً اظهارات نماینده در جلسه اخذ توضیح به اینکه هیئت پاکسازی بدون حضور پرسنل خاطی بر اساس تبصره مادهواحده قانون پاکسازی و ایجاد محیط مساعد حکم به اخراج داده نظر به اینکه هیچگونه نامی از اتهامات برده نشده و مدرکی ارائه نگردیده تا اتهامات بر مقررات و قوانین مربوطه انطباق داده شود تخلف از مقررات مشهود است و رأی به ورود شکایت و ابطال اقدامات اداره خوانده صادر میگردد.
هیئت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست آیتالله سید ابوالفضل موسوی تبریزی و با حضور روسای شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آرا به شرح آتی مبادرت به صدور رأی مینماید.
مرجع
- روزنامه رسمی شماره ۱۳۴۱۲-۱۳۶۹/۱۲/۲۸
- گردآوریشده توسط: کارشناسان رسمی دادگستری