سفته یکی از پرکاربردترین سندهایی است که در جامعه مورداستفاده قرار میگیرد.
در این قسمت کارشناسان رسمی دادگستری شمارا با مفهوم سه سند مهم سفته – برات – چک آشنا میکنند.
تعریف سفته
سندی است که بهموجب آن امضاکننده تعهد میدهد مبلغی در موعد معین عندالمطالبه در وجه حامل یا شخص معین و یا به حوالهکرد آن شخص کارسازی شود.
- مبلغی که باید تأدیه (پرداخت شود) با ذکر تمام حروف.
- گیرنده وجه باید مشخص باشد.
- تاریخ پرداخت با تمام حروف نوشته شود.
مشخصات سفته
درهرصورت یک سفته که بهصورت چاپی که معمولاً توسط بانکهای ملی به فروش میرسد دارای مشخصات زیر میباشد:
- تمبر سفته
- شماره خزانهداری
- شماره محل پرداخت سررسید
- مبلغ به عدد
- محل درج تاریخ صدور به تمام حروف
- تاریخ محل درج تاریخ سررسید به تمام حروف
- به حوالهکرد (محل ثبت صاحب سفته)
- مبلغ سفته (محل درج و مبلغ تعهد به حروف)
- امضاء متعهد
- کادر پایین (محل درج نام و محل درج آدرس متعهد و مکان پرداخت وجه سفته)
صدور اسناد تضمینی
نکته جالبی که در ارتباط با اسناد تجاری صدور و دریافت اسناد تضمینی میباشد.
شرکتها و اشخاصی گاهی اوقات برای تضمین حسن انجام کار خود تضمین تعهدات خود و اسناد تضمینی به این نوع اسناد تضمینی میگویند.
تعیین سررسید سفته
تعیین سررسید به سه حالت ذیل میباشد:
- تعهد پرداخت عندالمطالبه.
- تعهد پرداخت وجه سفته در تاریخ معین.
- تعهد پرداخت وجه سفته پس از مدتزمانی معین
تنزیل اسناد تجاری
تنزیل اسناد تجاری یعنی فروش این اسناد قبل از سررسید به مبلغ کمتر از مبلغ اسمی آنها که بهطور اصولی تنزیل کنند باید بانک باشد و دریافتکننده این اسناد دارند اسناد تجاری یا ذینفع.
برات چیست؟
طبق قانون تجارت برات حوالهای کتبی است که بهموجب آن صادرکننده برات به شخص دیگری دستور میدهد که مبلغ مشخصی را بهمحض رؤیت یا در تاریخ معین در وجه وی یا شخص ثالث و یا به حوالهکرد او بپردازد پسازاین تعریف متوجه میشویم که دو یا سه نفر دربرات نقش دارند.
تفاوت برات و سفته؟
این است که معمولاً محل زندگی براتکش و متعهد و براتگیر در یک مکان نمیباشد.
منظور از قبولی و نکول برات چیست؟
شخص متعهد برات پس از دریافت برات شرایط پرداخت و مبلغ را بررسی مینماید و درصورتیکه موردقبول وی باشد آن را امضاء میکند که به آن قبولی برات گویند و برای ذینفع ارسال میکند. چنانچه مبلغ سررسید برات موردقبول متعهد برات قرار نگیرد عین برات را برای صادرکننده برات برمیگرداند که به آن نکول سفته میگویند.
تاریخ سررسید برات
تاریخ سررسید برات سه حالت دارد که به شرح ذیل میباشد
- برات دیداری (عندالمطالبه): براتی است که بهمحض مراجعه به ذینفع متعهد شخص متعهد ملزم به پرداخت وجه آن میباشد.
- برات وعده از دیدار: دربرات وعده از دیدار باید تاریخ رؤیت آن با حروف نوشته شود تا روز سررسید آن مشخص گردد.
- برات به وعده از تاریخ صدور: براتی است که تاریخ سررسید آن به هنگام تنظیم برات مشخص میشود.
چک چیست؟
چک یکی از اسناد تجاری میباشد ولی چک بهعنوان یک سند تجاری بدون مدت است و دریافت و پرداخت آن بهمنزله تعادل وجه نقد میباشد.
ولی امروزه چکها را مدتدار مورداستفاده قرار میدهند که این عمل مطابق قوانین تجارت نمیباشد.
در چک باید محل و تاریخ صدور قیدشده و به امضاء صادرکننده برسد.
صدور چک بهعنوان اسناد تجاری نمیباشد ولی در عمل در بازارهای کار و تجارت بدینصورت عمل نمیشود و بلکه چکها را با مدت پرداخت و یا دریافت میکنند. که با آن بهعنوان اسناد دریافتنی یا پرداختنی برخورد میکنند.
گردآوریشده توسط: کارشناسان رسمی دادگستری