ستاد انقلاب فرهنگی اختیار تعیین ضوابط و خطمشی و برنامه آموزش عالی و تجهیز و سرپرستی آزمایشگاه تشخیص طبی به فارغالتحصیلان دکترای حرفهای علوم آزمایشگاهی را دارد موضوعی است کارشناسان رسمی دادگستری به آن پرداختند.
- تاریخ ۷۰/۷/۲
- شماره دادنامه ۷۹، ۷۸، ۷۷، ۷۶
- کلاسه پرونده: ۶۹/۱۲۶ – ۷۰/۲۸ – ۶۹/۱۴۲ – ۶۹/۱۵۱
رأی هیئت عمومی دیوان عدالت اداری در خصوص اختیارات قانونی ستاد انقلاب فرهنگی
- اولاً- با توجه به اینکه مقررات آییننامه اجرائی امتحانات مبنی بر الزام دانشجویان رشته دکترای علوم آزمایشگاهی به گذراندن امتحانات جامع از تاریخ ۶۷/۱۱/۱۶ قابلاجرا بوده است و شاکیان عدم شمول آن را نسبت به خود اعلام داشتهاند، لذا اعتراض در این قسمت سال بهبه انتفاع موضوع است و امعان نظر قضائی پیرامون آن ضرورتی ندارد.
- ثانیاً- با عنایت به اختیارات قانونی ستاد انقلاب فرهنگی و واحدهای تابع ستاد انقلاب فرهنگی در خصوص تعیین ضوابط و خطمشی و برنامههای آموزش عالی و اینکه مصوبات ستاد مذکور و شورای عالی برنامهریزی در باب دوره کارشناسی ارشد (دکترای حرفهای) رشته علوم آزمایشگاهی از حیث برنامه و محتوای آموزشی و ارزش تحصیلی رشته مزبور و درجه و عنوان فارغالتحصیلان آن رشته و نحوه بهکارگیری آنان به شرح مصوبه جلسه ۲۱۹ مورخ ۱۳۷۰/۳/۱۹ مورد تائید و تنفیذ شورای عالی برنامهریزی قرارگرفته است، مصوبه مورخ ۶۱/۱۰/۱۸ و همچنین دستورالعمل نحوه بهکارگیری فارغالتحصیلان دکترای علوم آزمایشگاهی در قسمتهای فوقالذکر مخالفتی با قانون ندارد.
- ثالثاً- بند ۳ دستورالعمل مورد اعتراض با در نظر گرفتن رشته تحصیلی و تائید صلاحیت فارغالتحصیلان رشته علوم آزمایشگاهی و مقررات قانون نظام پزشکی مغایر قانون تشخیص داده نمیشود.
- رابعاً- با توجه به ماده ۶ و ۲۰ قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و داروئی و مواد خوردنی و آشامیدنی مصوب خردادماه ۱۳۳۴ مبنی بر اجازه تأسیس و یا تصدی فنی آزمایشگاه طبی به دارندگان مدارج علمی خاص به تشخیص مراجع صلاحیتدار و اینکه تبصرههای اصلاحی و الحاقی ماده ۶ قانون مذکور مصوب فروردینماه ۱۳۶۷ مجلس شورای اسلامی هم نافی جواز اعطاء امتیازات مزبور به فارغالتحصیلان رشته علوم آزمایشگاهی (دکترای حرفهای) نیست صدر بند ۶ دستورالعمل مورخ ۶۹/۸/۲۰ و قسمت اول بند ۷ دستورالعمل مورخ ۶۹/۱۱/۱۵ در خصوص اجازه تجهیز و سرپرستی آزمایشگاه تشخیص طبی به فارغالتحصیلان دکترای حرفهای علوم آزمایشگاهی خلاف قانون شناخته نمیشود.
- خامسا- قسمت آخر بند ۷ دستورالعمل مورخ ۶۹/۱۱/۱۵ موضوع اعطاء اجازه مسئولیت فنی و تأسیس آزمایشگاههای بخش آزاد در شهرهای فاقد دانشکده پزشکی حسب نامه شماره ۱۵۹۲ مورخ ۱۳۷۰/۶/۱۳ از طرف فقهای محترم شورای نگهبان خلاف موازین شرع شناختهنشده است و با عنایت به اختیارات قانونی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در امر توزیع عادلانه امکانات بهداشتی و درمانی در سراسر نقاط کشور مغایر قانون نیز تشخیص داده نمیشود.
پرونده در خصوص اجازه ستاد انقلاب فرهنگی در اختیار تعیین ضوابط و خطمشی
رئیس هیئت عمومی دیوان عدالت اداری – محمدرضا عباسی فرد
سابقه
- تاریخ ۷۰/۷/۲
- شماره دادنامه ۷۹،۷۸،۷۷،۷۶
- کلاسه پرونده: ۶۹/۱۲۶-۷۰/۲۸-۶۹/۱۴۲-۶۹/۱۵۱
- مرجع رسیدگی: هیئت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی پرونده
- آقایان: سعید شبستری خیابانی، بهمن رشیدیان، علیرضا فلاح، علیاکبر جمشیدی به نمایندگی از طرف فارغالتحصیلان و دانشجویان رشته دکتری علوم آزمایشگاهی.
- آقایان: سید کمال فرزام، سعید مؤید نیا و بهرام گودرزی، به نمایندگی از طرف پزشکان رزیدنت پاتولوژی.
طرف شکایت پرونده
- معاونت آموزشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
- شاخه علوم آزمایشگاهی ستاد انقلاب فرهنگی معاونت آموزشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی.
موضوع شکایت و خواسته پرونده
- ابطال بند یک و هفت دستورالعمل نحوه بهکارگیری فارغالتحصیلان علوم آزمایشگاهی به شماره ۲۵۹۶۲/۱۰-۶۹/۱۱/۱۵٫
- صدور حکم لغو و ابطال مصوبه صادره از شاخه علوم آزمایشگاهی و تعیین ضوابط و خطمشی ستاد انقلاب فرهنگی مصوبه دیماه ۶۱ و اظهارنظر خارج از صلاحیت مرجع مذکور در خصوص منسوخ اعلام نمودن رشته تخصصی آزمایشگاه تشخیص طبی و صدور حکم لغو ابطال دستورالعمل نحوه بهکارگیری فارغالتحصیلان دوره کارشناسی ارشد یا دکترای حرفهای علوم آزمایشگاهی.
مقدمه
۱- الف: شورای نمایندگان دانشجویان دکترای علوم آزمایشگاهی
شورای نمایندگان دانشجویان دکترای علوم آزمایشگاهی به شرح دادخواست مورخ ۶۹/۱۰/۹ اعلام داشتهاند بخشنامه مورخه ۶۹/۸/۲۰ معاونت آموزشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در مورد آییننامه اجرائی امتحان جامع برای دانشجویان دکترای علوم آزمایشگاهی با ضوابط شرع و قانون مخالف بوده و لذا بطلان و ملغی الاثر بودن آن مورد استدعاست.
بهموجب اساسنامه شورای عالی انقلاب فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، اساساً شورای عالی برنامهریزی منتسب به ستاد انقلاب فرهنگی و مشخصات کلی برنامهها و سرفصل آموزش دروس دوره کارشناسی ارشد (دکترای حرفهای) علوم آزمایشگاهی به مسئولیت (کمیته تخصصی علوم آزمایشگاهی گروه پزشکی) اعم از بیان مقدمه و تعریف و هدف و تعیین طول دورهها و شکل نظام و واحدهای درسی و صورت زیر دروس علوم پایه واصلی دکترای حرفهای علوم آزمایشگاهی را یکصد و چهلمین جلسه شورای عالی برنامهریزی مورخ ۶۷/۱۱/۱۶ برای فارغالتحصیلان مذکور به تفضیل و ازهرجهت جامع و کامل که جناب آقای دکتر فاضل وزیر محترم بهداشت (بهعنوان سرپرست گروه پزشکی) یکی از مسجلین آن بوده و رونوشت این مصوبه به معاونت آموزش وزارت بهداشت، جهت اجرا ابلاغشده است، طرحریزی و تا ابلاغ دستورالعمل مورخ ۶۹/۸/۲۰ ما به الاعتراض دقیقاً بدون هیچگونه اشکال ایرادی در دانشگاههای علوم پزشکی ایران عمل و اجرا میشده است بنابراین بخشنامه ۶۹/۸/۲۰ که صرفاً تضییع حقوق آشکار فارغالتحصیلان این رشته و با ابداع و اختراع مواردی که با هیچیک از ضوابط فوقالذکر مطابقت ندارد تدوینشده ازاینجهت مخدوش و قابل بطلان است.
مصوبات ۶۷/۱۱/۱۶ شورای عالی برنامهریزی از سوی ستاد انقلاب فرهنگی و واحدهای تابع ستاد انقلاب فرهنگی درحالیکه ازهر نظر جامع و کامل است در بحث راجع به تعیین ضوابط و خطمشی طول دوره و شکل نظام پس از روشن کردن تقسیم دروس نظری و عملی و کارورزی خارج از دانشکده و کیفیت پایان دروس نظری و عملی و کارورزی و نحوه انتخاب واحد سمینار دقیقاً در قسمت اخیر این مبحث بیان داشته است (کلیه فارغالتحصیلان این دوره پس از پایان دوره کارورزی دریک امتحان جامع شرکت میکنند که در صورت پذیرفته شدن به دریافت مدرک دکترای حرفهای علوم آزمایشگاهی نائل میگردند…)
بنابراین مشروط کردن اجباری فارغالتحصیل شدن کلیه دانشجویان دکترای حرفهای علوم آزمایشگاهی به قبول در امتحانات جامع و نهائی با عنایت به تعبیر و تفسیر و استنتاج غلطی که در بخشنامه فوقالذکر شده است عملاً برخلاف ضوابط و بالمال محکومبه بطلان است بر اساس تبصره ۲ ضوابط مربوط به برگزاری امتحانات جامع و نهائی بخشنامه ۶۹/۸/۲۰ چنین آمده است (دانشجویانی که برای بار دوم از عهده امتحانات برنیایند، به یکی از رشتههای کارشناسی ارشدی دوره علوم پایه پزشکی تغییر رشته و تطبیق واحد داده خواهد شد.)
اعطای مدرک کارشناسی ارشد (فوقلیسانس تکرشتهای بهشرط عدم موفقیت در امتحانات جامع و نهائی پس از گذراندن حداقل ۲۷۰ واحد درسی (علاوه بر تطبیق واحدی که در تبصره آمده و درجای خود حدوداً”۲۰ واحد بوده و بامنظور کردن حداقل شش ماه تمدید دورهای که مبهم اعلامشده و احتمال دارد حداکثری نیز برای چند ماه و یا چند سال وجود داشته باشد با احتساب این واحدها تصدیق خواهند فرمود.
تعداد واحدهای گذرانده شده توسط دانشجویان از مرز ۳۰۰ واحد نیز خواهد گذشت خلاف شرع و قانون بوده و محکومبه بطلان است مطابق تعریف و هدف تعیین ضوابط و خطمشی در شورای عالی برنامهریزی منتسب به ستاد انقلاب فرهنگی)
دوره دکترای حرفهای علوم آزمایشگاهی یکی از دورههای آموزش عالی است که پس از دوره کاردانی آغاز میشود و هدف آن تربیت افراد لایق و متعهد بهمنظور قبل مسئولیت اداره آزمایشگاههای تشخیص طبی و دیگر اهداف ذکرشده در مصوبه مذکور است.
دانشجویان این دوره از میان فارغالتحصیلان دوره کاردانی که حداقل دو سال کار آزمایشگاهی کرده و تجربه کسب نموده باشند و در امتحان ورودی موفق شوند انتخاب میگردند دروس این دوره متشکل از دروس عمومی پایه واصلی و اختصاصی و کارورزی و تحقیق و تتبع میباشد.
با توجه بهمراتب ابطال بخشنامه ۶۹/۸/۲۰ صادره از معاونت آموزشی وزارت بهداشت مورد استدعاست.
ب – فارغالتحصیلان و نمایندگان دانشجویان دکتری علوم آزمایشگاهی
فارغالتحصیلان و نمایندگان دانشجویان دکتری علوم آزمایشگاهی طی دادخواست مورخ ۷۰/۲/۱۰ چنین اعلام داشتهاند: به دنبال کارشکنیها و ایذاء دانشجویان دکتری علوم آزمایشگاهی از طرف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و صدور دستورالعمل نحوه بهکارگیری فارغالتحصیلان دکتری علوم آزمایشگاهی به شماره ۲۵۹۶۲/۱۰-۶۹/۱۱/۱۵ که خود ناقض دستورالعمل ۱۸۶۸۱/۱۰-۶۹/۸/۲۰ میباشد اعتراض و شکایت خود را علیه بند ۷ دستورالعمل فوق اعلام داشته و تقاضای رسیدگی و صدور حکم داریم.
بنا بر اساسنامه دوره دکتری علوم آزمایشگاهی درصورتیکه هدف از تأسیس این رشته تحقیق و بررسی و برنامهریزی درزمینهٔ مسائل آزمایشگاهی تجهیز و سرپرستی آزمایشگاههای تشخیص طبی، جبران کمبودهای برنامهریزی در جهت حل مشکلات و معضلات آزمایشگاهی تشخیص طبی کشور تحقیق و تدریس در دانشکدههای گروه پزشکی و…(صفحه ۶ اساسنامه دکتری علوم آزمایشگاهی مصوب ۶۷/۱۱/۱۶ شورای عالی برنامهریزی) بوده است.
معاونت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دقیقاً برخلاف اهداف فوق عمل کرده و طبق دستورالعمل ۲۵۹۶۲/۱۰-۶۹/۱۱/۱۵ اعلام نموده که فارغالتحصیلان دکتری علوم آزمایشگاهی پس از گذراندن تعهدات قانونی تنها در شهرهایی که فاقد دانشکده پزشکی باشند مجاز هستند آزمایشگاه دایر نمایند.
این دستورالعمل نهتنها ناقض مصوبه ستاد انقلاب فرهنگی است بلکه بهصورت استثناء ظالمانه فقط در مورد فارغالتحصیلان دکتری علوم آزمایشگاهی است درحالیکه چنین قیدوبندی در مورد فارغالتحصیلان پزشکی، داروسازی، دامپزشکی و دندانپزشکی وجود ندارد.
دستورالعمل مذکور عملاً فارغالتحصیلان دکتری علوم آزمایشگاهی را از ارائه خدمت محروم ساخته است.
از طرف دیگر محدود کردن فارغالتحصیلان فوق به دایر کردن آزمایشگاه در شهرهای فاقد دانشکده پزشکی بعد از انجام تعهدات قانونی برخلاف اصل آزادی انتخاب محل سکونت و خدمت بوده و با اصول اولیه اسلام و قانون اساسی تناقض دارد، لذا درخواست بطلان بند ۷ آن و رفع محدودیت راداریم.
ج – نماینده فارغالتحصیلان و دانشجویان رشته دکتری علوم آزمایشگاهی
نماینده فارغالتحصیلان و دانشجویان رشته دکتری علوم آزمایشگاهی طی نامه مورخ ۷۰/۵/۵ اعلام داشتهاند با توجه به حل مشکل امتحان جامع و نهائی موضوع دادخواست مورخ ۶۹/۱۰/۹ خواهشمند است دادخواست مذکور کان لم یکن تلقی شود.
هیئت عمومی دیوان با توجه به اعلام شاکی مبنی بر مغایرت بند ۷ دستورالعمل شماره ۲۵۹۶۲/۱۰-۶۹/۱۱/۱۵ با اصول و موازین اسلامی خواستار اعلام نظر فقهای محترم شورای نگهبان گردید.
دبیر محترم شورای نگهبان در پاسخ طی نامه شماره ۱۵۹۲-۷۰/۶/۱۳ چنین اعلام داشتهاند:
موضوع در جلسه فقها شورای نگهبان مطرح گردید و بند ۷ دستورالعمل مذکور خلاف موازین شرع شناخته نشد.
۲- الف – نمایندگان پزشکان رزیدنتهای پاتولوژی
نمایندگان پزشکان رزیدنتهای پاتولوژی درداد خواست تقدیمی مورخ ۶۹/۱۱/۱۶ اعلام داشتهاند:
شاخه علوم آزمایشگاهی ستاد انقلاب فرهنگی که وظیفه تعیین ضوابط و خطمشی و برنامههای آموزش عالی و معاونت آموزشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی را دارد مبادرت به صدور مصوباتی خارج از موازین و حیطه قانونی خود نموده که انطباق با حوزه صلاحیت اعطاء شده به آنان واندارد بدین شرح که رشته تخصصی پاتولوژی (تخصص آزمایشگاه تشخیص طبی بالینی و تشریحی) ازجمله تخصصهای رشته پزشکی است و ازنظر حدود صلاحیتها فقط پزشکان میتوانند به این تخصص نائل شوند.
مرجع اظهارنظر برنامهریزی، ارزشیابی و انحلال یا تشکیل تخصصهای رشته پزشکی شورای آموزشی و تخصصی پزشکی کشور میباشد.
متأسفانه بخش پیراپزشکی ستاد انقلاب فرهنگی و واحدهای تابع ستاد انقلاب فرهنگی (که اعضایش غیرپزشک و فاقد تخصص آزمایشگاه تشخیص طبی بالینی بودهاند) با برنامهریزی دورهای به نام کارشناسی ارشد علوم آزمایشگاهی جهت جایگزینی دورههای لیسانس و فوقلیسانس این رشته ضمن منسوخ کردن دورههای مزبور (تخصص آزمایشگاه تشخیص طبی بالینی) را نیز منسوخ اعلام نمودهاند، حالآنکه ازنظر قانونی به دلیل عدم صلاحیت این مرجع در منسوخ اعلام کردن یکی از تخصصهای مربوط به رشته پزشکی این مصوبه برخلاف حدود و وظایف شاخه علوم آزمایشگاهی بخش پیراپزشکی ستاد انقلاب فرهنگی بوده است.
معاونت آموزشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بدون توجه به مصوبات سی و سومین نشست شورای آموزشی و تخصصی پزشکی کشور و بدون توجه به مصوبات هیئت ممتحنه بورد آسیبشناسی (پاتولوژی) میباشد.
عنوان این دستورالعمل و بند اول آن فارغالتحصیلان دوره کارشناسی ارشد علوم آزمایشگاهی را (دکترای عمومی) علوم آزمایشگاهی نامیده است حالآنکه تازمان صدور این ابلاغ در آبان ماه ۶۹ عنوان ایشان از سوی شورای عالی برنامهریزی و به تائید شورای عالی انقلاب فرهنگی (دکترای حرفهای علوم آزمایشگاهی) اطلاق شده است.
دربند سوم آییننامه مذکور مجوز کار بهعنوان مسئول فنی آزمایشگاه عنوان مسئول آزمایشگاه در طرحهای خودکفائی به ایشان دادهشده است، حالآنکه این امر مغایر با آخرین مصوبات مجلس شورای اسلامی در این مورد (موضوع قانون اصلاح بعضی از مواد قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و داروئی و مواد خوراکی و آشامیدنی مصوب ۱۳۳۴) میباشد. که پس از تصویب مجلس و تائید شورای محترم نگهبان در تاریخ ۶۷/۲/۳۱ جهت ابلاغ به دستگاههای اجرائی از ریاست جمهوری به نخستوزیری ارسالشده است میباشد.
در بند ششم آییننامه برخلاف مصوبات مجلس شورای اسلامی مورداشاره در فوق به این فارغالتحصیلان مجوز تصدی فنی و تأسیس آزمایشگاه در حین اشتغال به خدمات قانونی در شهرهای فاقد دانشکده پزشکی و مناطق محروم دادهشده که بر اساس مصوبات قانونی مذکور این مجوز برخلاف قانون صادرشده است، مضافاً آنکه شورای تخصصی پزشکی و هیئت ممتحنه بورد پاتولوژی نیز این صلاحیت را منحصر به پزشکان متخصص این رشته تخصصی اعلام نمودهاند.
توضیحات اشعار میدارد که مسئول فنی یا متصدی فنی آزمایشگاه باید:
- اولاً متخصص این رشته بوده
- ثانیاً بهعنوان مسئول در مقابل قانون و اعتراضات رسیده از سوی مراجع قضائی و نظام پزشکی پاسخگو باشد و کسی که صلاحیت تصدی فنی آزمایشگاه را ندارد و غیرمتخصص است بهطریقاولی صلاحیت تأسیس آزمایشگاه را نیز در هیچ شرایطی ازنظر قانونی ندارد و عناوینی مانند سرپرست آزمایشگاه و یا سوپر وایزر و یا ناظم فنی در آزمایشگاه و سایر بخشهای پزشکی به افراد غیرمتخصص اطلاق میشود که وظیفه نظارت بر هماهنگی بخشهای مختلف را زیر نظر مسئول یا متصدی فنی یا بهعبارتدیگر ریاست بخش یا آزمایشگاه بر عهدهدارند.
علیهذا با عنایت به موارد ذکرشده فوق الا شعار خواهشمند است به استناد ماده ۱۱ و تبصره ۱ قانون دیوان عدالت اداری به موضوع رسیدگی شایسته فرموده ورای به ابطال و لغو مصوبات مذکور فرمایید.
ب – نمایندگان پزشکان رزیدنتهای پاتولوژی
نمایندگان پزشکان رزیدنتهای پاتولوژی درداد خواست مورخ ۶۹/۱۲/۱۳ در تکمیل دادخواست مورخ ۶۹/۱۱/۱۶ اعلام داشتهاند:
متأسفانه از زمان بنیانگذاری رشتهای بنام کارشناسی ارشد علوم آزمایشگاهی، به دلیل حضور محصلین این رشته در ستاد انقلاب فرهنگی (بهعنوان نماینده دانشجویان و حضور در پستهای اجرائی مانند قائممقامی معاونت آموزشی در چند سال قبل متأسفانه با حضور مستقیم و غیرمستقیم در برخی از تصمیمگیریها برخلاف قوانین و مقررات موجود اقدام به اعمال فشار درزمینهٔ اخذ امتیازات خلاف قانون توسط این گروه صورت گرفته است که متأسفانه در برخی موارد نیز موفق شدهاند که آییننامههای مورد شکایت نیز از آن جمله میباشد.
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در بخشنامه شماره ۲۵۹۶۲/۱۰-۶۹/۱۱/۱۵ که به جایگزینی بخشنامه قبلی به شماره ۱۸۶۸۱/۱۰ مورخ ۶۹/۸/۲۰ موسوم به دستورالعمل بهکارگیری دوره (دکترای حرفهای) علوم آزمایشگاهی صادر نموده، در عنوان بخشنامه و دربند اول آن به فارغالتحصیلان این رشته بهعنوان دکترای حرفهای آزمایشگاهی اطلاق نموده است، حالآنکه بر اساس مصوبه یکصد و چهل و نهمین جلسه شورای عالی برنامهریزی مورخ ۶۷/۱۱/۱۶ این دوره تحصیلی دوره کارشناسی ارشد علوم آزمایشگاهی نامیده شد و علیرغم اعطای عنوان دکترای حرفهای به ایشان در مصوبه ۶۸/۸/۲۸ آییننامه دورههای کارشناسی ارشد را مورد تجدیدنظر کلی قرار داده.
بر اساس بند دوم ماده دوم این آییننامه دانشجویان دوره کارشناسی ارشد پیوسته از بین فارغالتحصیلان دوره کاردانی انتخاب و پس از طی دوره به دریافت درجه کارشناسی ارشد نائل میگردند و ماده ۲۸ آییننامه مذکور از زمان ابلاغ کلیه آییننامه و بخشنامهها و دستورالعملها مغایر مربوط به دوره کارشناسی ارشد ازجمله مصوبه نود و یکمین جلسه آن شورا را مبنی بر اعطای عنوان دکترای حرفهای به فارغالتحصیلان دوره کارشناسی ارشد علوم آزمایشگاهی را ملغی علائم نموده است.
مفاد بند چهارم آییننامه ۲۵۹۶۲/۱۰-۶۹/۱۱/۱۵ مبنی بر اعطای صلاحیت مسئولیت فنی آزمایشگاه و کار بهعنوان مسئول آزمایشگاه در طرحهای خودکفائی خارج از صلاحیت آن مرجع بوده و مغایر با قانون اصلاح بعضی از مواد قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و داروئی و مواد خوراکی و آشامیدنی مصوب ۱۳۳۴ میباشد.
مفاد بند هفتم آییننامه مذکور برخلاف قوانین و مصوبات مجلس شورای اسلامی بوده و خارج از صلاحیت معاونت آموزشی وزارت بهداشت و درمان میباشد طبق مصوبات شورای عالی برنامهریزی پس از طی دوره کارشناسی این گروه میتوانند در دوره موسوم به دوره D.hP(دوره دکتری برای گروههای غیرپزشکی) ادامه تحصیل دهند و پس از گذراندن این دوره این افراد بهعنوان دکترای حرفهای نائل میشوند ولی ملاحظه میشود که این گروه کارشناسی ارشد علوم آزمایشگاهی برخلاف قوانین اصرار دارند قبل از گذراندن دوره D.hp عنوان دکترای حرفهای به ایشان اعطاء شود.
گروه کارشناسی ارشد علوم آزمایشگاهی ضمن مخالفت با امتحان جامع که مصوب شورای عالی برنامهریزی است متقاضی صلاحیتی معادل پزشکان متخصص رشته پاتولوژی میباشند که مغایر با کلیه مصوبات شورای عالی آموزشی و تخصصی پزشکی و شورای عالی برنامهریزی و مجلس محترم شورای اسلامی میباشد.
لذا با عنایت به موارد ذکرشده خواهشمند است رأی به ابطال مصوبات مذکور صادر فرمایید.
در پاسخ به شکایت نمایندگان پزشکان رزیدنت پاتولوژی بطرفیت شاخه علوم آزمایشگاهی ستاد انقلاب فرهنگی مسئول زیرشاخه علوم آزمایشگاهی طی نامه مورخ ۷۰/۴/۲۶ چنین اعلام داشتهاند:
مرجع صدور مصوبه برنامه آموزشی علوم آزمایشگاهی که خارج از موازین قانونی ذکرشده، طبق روال تمامی برنامههای آموزشی ابتدا توسط چند تن از متخصصین تهیه و در گروه مربوطه که گروه پزشکی بوده است بررسی و تصویبشده و آنگاه در حضور اعضاء محترم ستاد انقلاب فرهنگی (اکنون شورای عالی برنامهریزی) بررسی و به تصویب نهائی رسیده است که در متن حکم حضرت امام رحمتالله علیه جنبه قانونی آن مندرج میباشد مرجع ارزشیابی و برنامهریزی و تعیین ضوابط و خطمشی بعد از انقلاب شکوهمند اسلامی توسط حضرت امام (ره) به عهده ستاد انقلاب فرهنگی واگذار گردید و تمام احکام آموزشی، قبلی را باطل نموده و در تبصره ۱ آییننامه کار شورای عالی انقلاب فرهنگی هم آمده است:
(که آییننامه آموزشی، ایجاد رشتههای جدید و یا حذف رشتههای فعلی باید به تصویب نهائی شورای عالی برنامهریزی برسد.) برنامه آموزشی دوره دکترای علوم آزمایشگاهی که در شاخه مربوطه تدوین و تهیه گردیده است و اعضاء آن متخصصین بیوشیمی، پاتولوژیست، متخصص خونشناسی، متخصص علوم آزمایشگاهی، ایمنی شناس، انگلشناس و مربیان رشته علوم آزمایشگاهی بودهاند و اینکه دکتر و متخصص نبودهاند صحیح نمیباشد منسوخ اعلام شدن برنامههای آموزشی لیسانس و فوقلیسانس متخصص آزمایشگاه تشخیص طبی بالینی نیز انجام گردیده و هیچگونه دورهای امروزه به این نامها وجود ندارد و در مورد پاتولوژی که مربوط به دوره پاتولوژی کلینیکال و آناتومیکال بود و مخصوص فارغالتحصیلان رشته پزشکی است هیچگاه صحبتی نشده و همچنان مطابق قوانین آموزشی کشور ادامه دارد، حالآنکه تخصص بالینی آزمایشگاه تشخیص طبی را داوطلبان داروسازی و دامپزشکی ادامه میدادهاند و در پانزدهمین جلسه شورای تخصصی (سال ۱۳۶۰) نیز این مسئله تصویب گردیده است.
در مورد عنوان کارشناسی ارشد و دکتری به استحضار میرساند که در ابتدای برنامهریزی رشتههای گروه پزشکی و دندانپزشکی، علوم آزمایشگاهی، داروسازی، دامپزشکی بهعنوان کارشناسی ارشد نام نهاده شده بودند که در دفترچه کنکور هم هنوز گاهی اشاره میشود و ستاد محترم انقلاب فرهنگی در جلسه مورخ ۶۲/۲/۹ طی شماره ۶۵۳۲۵-۶۲/۵/۱۳ عنوان دکتری را به تمام رشتههای ذکرشده ازجمله علوم آزمایشگاهی تصویب نمودهاند. توضیحات اضافه مینماید.
در جلسه ۲۱۹ مورخ ۷۰/۳/۱۹ شورای عالی برنامهریزی به دنبال درخواست وزارت بهداشت و شورای تخصصی آموزش پزشکی مجدداً کلیه مصوبات قبلی در مورد برنامه آموزشی و عنوان دکترای علوم آزمایشگاهی تائید و تصویب گردید.
در پایان اعلام میدارد که درنهایت پاسخگوی مصوبات ستاد انقلاب فرهنگی یا شورای عالی انقلاب فرهنگی اعضاء محترم آن شورا میباشند.
معاون آموزشی وزارت بهداشت و درمان آموزش پزشکی در پاسخ به شکایتهای مذکور طی نامه ۲۸۸/۱۰/م -۷۰/۳/۷ اعلام داشتهاند:
موضوع اعتراض به بخشنامههای ۲۵۹۶۲/۱۰-۶۹/۱۱/۱۵ و ۱۸۶۸۱/۱۰-۶۹/۸/۲۰ حاوی دستورالعمل بهکارگیری فارغالتحصیلان کارشناسی ارشد علوم آزمایشگاهی، (دکترای حرفهای) در جلسه سی و چهارمین نشست شورای آموزش پزشکی و تخصصی مورخ ۶۹/۱۲/۲۶ در بابلسر با حضور مقام محترم وزارت ۶ نفر منتخبین مقام وزارت روسای دانشگاههای علوم پزشکی و معاونین آموزشی یا روسای دانشکدههای پزشکی آن دانشگاهها بررسی گردید، با عنایت به این مسئله که عمده اعتراضات عبارت بود از:
- نامیدن این فارغالتحصیلان بهعنوان دکترای حرفهای علوم آزمایشگاهی.
- دادن صلاحیت و مسئولیت اداره آزمایشگاه و کار بهعنوان مسئول آزمایشگاه، کارشناسان ارشد علوم آزمایشگاهی و با توجه به اینکه اصولاً با فارغالتحصیل شدن دانشجویان رشته کارشناسی ارشد علوم آزمایشگاهی تداخلی در حیطه وظایف و مسئولیتهای آنان با متخصصین علوم آزمایشگاهی به وجود خواهد آمد.
پیشنهادات زیر جهت ارائه به شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای عالی برنامهریزی به تصویب رسید.
- با توجه به مشکلات حاصله از تأسیس دوره دکترای حرفهای علوم آزمایشگاهی پیشنهاد حذف این رشته برای داوطلبین آزمون ورودی کاردانی سال آینده مطرح و به تصویب رسید. ضمناً مقرر گردید نظر شورا در این مورد جهت اخذ تائید نهائی به شورای عالی برنامهریزی فرستاده شود.
- واگذاری صلاحیت و مسئولیت اداره آزمایشگاه پاتولوژی (آسیبشناسی تشریحی و بالینی) بایستی منحصراً به پزشکان متخصص در این رشته داده شود.
- هیئتی مرکب از ۶ نفر به انتخاب مقام محترم وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دستورالعمل بهکارگیری فارغالتحصیلان دکترای حرفهای علوم آزمایشگاهی و مقاطع تحصیلی آن را تهیه تا ضمن هماهنگی با شورای عالی برنامهریزی مورد عمل قرار گیرد.
لذا با توجه به تصویب سه مورد فوق معاونت آموزشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی خود به موارد اعتراض واقف بوده و با اجرای آن موارد خودبهخود این مسئله حل خواهد شد. معاونت آموزشی بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مجدداً در نامه ۹۹۳۵/۱۰-۷۰/۵/۲ اعلام داشتهاند: عمده اعتراضات به مطالب زیرمی باشد:
- نامیدن کارشناسان ارشد علوم آزمایشگاهی با عنوان دکترای حرفهای.
- دادن اجازه تصدی فنی آزمایشگاه به فارغالتحصیلان کارشناسی ارشد علوم آزمایشگاهی.
- گذاشتن شرط قبولی در امتحان جامع برای فارغالتحصیل شدن کارشناسان ارشد علوم آزمایشگاهی.
- دادن اجازه تأمین آزمایشگاه فقط در شهرهای فاقد دانشکده پزشکی به فارغالتحصیلان کارشناسی ارشد علوم آزمایشگاهی. موارد ۱ و ۲ از طرف دستیاران رشته پاتولوژی و موارد ۳ و ۴ از جانب دانشجویان کارشناسی ارشد میباشد.
در جواب اعتراضات
- مورد اول: باسنتاد مصوبه یکصد و چهل و نهمین جلسه شورای عالی برنامهریزی مورخ ۱۳۶۷/۱۱/۱۶ میباشد.
- مورد دوم: بر اساس بند چهارم از فصل اول مصوبه یکصد و چهل و نهمین جلسه شورای عالی برنامهریزی مورخ ۱۳۶۷/۱۱/۱۶ بوده که تجهیز و سرپرستی آزمایشگاهی تشخیص طبی را جزء نقش و توانائی فارغالتحصیلان کارشناسی ارشد ذکر کرده است گرچه ممکن است این مسئله مطرح گردد که تصدی فنی با تجهیز و سرپرستی متفاوت است.
- مورد سوم: به استناد بند دوم از فصل اول مصوبه یکصد و چهل و نهمین جلسه شورای عالی برنامهریزی مورخه ۱۳۶۷/۱۱/۱۶ میباشد.
- مورد چهارم: با توجه به اینکه بر اساس قانون اصلاح بعضی از مواد مقررات امور پزشکی و داروئی مصوبه ۶۷/۲/۱۹ مجلس شورای اسلامی اجازه تأسیس آزمایشگاه فقط به متخصصین رشته علوم آزمایشگاهی و یا پی اچ دی این رشته دادهشده است و نه به کارشناسان ارشد این رشته لذا دادن امتیاز به کارشناسان ارشد علوم آزمایشگاهی برای تأسیس آزمایشگاه در شهرهای فاقد دانشکده پزشکی نیز فقط به دلیل احساس نیاز آن مناطق بوده و این امتیاز برخلاف قانون مجلس شورای اسلامی مذکور در فوق میباشد.
پایان جلسه هیئت عمومی دیوان عدالت اداری
در پایان با توجه به اینکه مصوبه یکصد و چهل و چهارمین جلسه شورای عالی برنامهریزی دارای موارد متفاوت و بعضاً متناقض است، رأی آن دیوان راه گشا و مورد استناد بخشنامههای بعدی این معاونت خواهد بود.
هیئت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجتالاسلام محمدرضا عباسی فرد و با حضور روسای شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بررسی و عنایت به توضیحات نماینده معاونت آموزشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و نمایندگان زیرشاخه علوم آزمایشگاهی ستاد انقلاب فرهنگی و نماینده فارغالتحصیلان و دانشجویان دکترای علوم آزمایشگاهی و نماینده پزشکان رزیدنت پاتولوژی (در جلسه مورخ ۷۰/۴/۲۵ هیئت عمومی) با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی مینماید.
مرجع
- مجموعه قوانین سال ۱۳۷۰ صفحه ۵۶۰ تا ۵۷۰
- روزنامه رسمی شماره ۱۳۶۳۰-۱۳۷۰/۹/۳۰
- گردآوریشده توسط: کارشناسان رسمی دادگستری
دیدگاهتان را بنویسید