احتساب برخی تعطیلات مستخدمین بهعنوان مرخصی استحقاقی خارج از حدود اختیار هیئتوزیران است توسط کارشناسان رسمی دادگستری گردآوریشده و در متن زیر شرح داده میشود.
- تاریخ ۷۴/۸/۲۲
- شماره دادنامه ۱۴۴
- کلاسه پرونده ۷۳/۱۷۸
رأی هیئت عمومی دیوان عدالت اداری در خصوص احتساب برخی تعطیلات مستخدمین بهعنوان مرخصی استحقاقی خارج از حدود اختیار هیئتوزیران است
بهموجب ماده ۴۷ قانون استخدام کشوری مستخدم رسمی دولت سالی یک ماه حق استفاده از مرخصی با استفاده از حقوق و فوقالعادههای مربوطه را دارد، و چون اعمال حق مذکور مستلزم تقاضای مستخدم و علیالقاعده متضمن اختیار تعیین تاریخ استفاده از آن با رعایت مقتضیات اداری میباشد و الزام مستخدم به استفاده از حق مذکور درزمان خاص بدون جلب رضایت او موافق اصل اختیار استفاده از حق مقرر در ماده ۴۷ قانون فوقالذکر نیست.
لذا نمونههای مورد اعتراض در خصوص احتساب تعطیلات مندرج در آنها جزء مرخصی استحقاقی سالانه، خارج از حدود اختیار مندرج در ماده ۵۰ و مخالف قانون تشخیص داده میشود، و مستندا” به قسمت دوم ماده ۲۵ قانون دیوان عدالت اداری ابطال میشود.
رئیس هیئت عمومی دیوان عدالت اداری اسماعیل فردوسی پور
پرونده
سابقه
- شماره ه: ۷۳/۱۷۸ مورخ ۷۴/۱۰/۱۴
- تاریخ ۷۴/۸/۲۲ شماره دادنامه ۱۴۴ کلاسه پرونده ۷۳/۱۷۸
- مرجع رسیدگی: هیئت عمومی دیوان عدالت اداری
- شاکی: آقای محمدجعفر منتظری
- طرف شکایت: هیئتوزیران
- موضوع شکایت و خواسته: ابطال تصویبنامههای شماره ۱۴۴۵۹۴/ت ۱۱ مورخ ۶۶/۱۲/۲۵ و ۱۲۴۲ مورخ ۶۹/۱/۲۰ و ۹۶۶۲۰/ت ۱۲۸۰۵/۱۱/۶۷ و ۲۹۷۱۰/ت /۳۷۷ ه ۷۳/۱۰/۱۴
مقدمه:
شاکی طی دادخواست تقدیمی اعلام داشته است در طی چند سال اخیر هیئت محترم وزیران به مناسبتهای مختلف خارج از جدول تعطیلات رسمی کشور روزهایی را تعطیل اعلام مینماید، سپس بهموجب تصویبنامهای آن روز را بهعنوان مرخصی از ایام مرخصی استحقاقی مستخدمین دولت محاسبه و منظور میدارد، نظر باآنکه این اقدام بنا به دلایل آتی خلاف قانون به نظر میرسد درخواست طرح در جلسه هیئت عمومی دیوان عدالت اداری برای ابطال تصویبنامههای مورد شکایت را دارد، بهموجب مقررات ماده ۴۷ قانون استخدام کشوری و مقررات استخدامی برخی از شرکتهای دولتی و سازمانهای عمومی و اجرائی کشور مرخصی سالیانه از مزایای استخدام و جزئی از ما به ازای خدمت مستخدم و از حقوق مسلم وی میباشد و تائید این امر رأی شماره ۱۶ مورخ ۶۷/۹/۱۵ هیئت عمومی دیوان عدالت اداری بوده که استفاده از یک ماده مرخصی را حق مسلم و مکتسب مستخدم دانسته و وی را برای همیشه در استفاده از آن محق اعلام نموده است و به همین اعتبار در قوانین و عرف اداری از آن بهعنوان مرخصی استحقاقی اسم برده شده است.
استفاده از مرخصی حق شخص مستخدم است و اصولاً” اعمال حق باید تحت شرایط خاص از طریق من له الحق صورت بگیرد و الزام و اجبار صاحب حق بر اعمال آن بدون مجوز شرعی و قانونی فاقد مشروعیت است و این مصوبات هیئت محترم دولت در اعلام یک روز کاری بهعنوان تعطیل و احتساب آن روز بهعنوان مرخصی استحقاقی مستخدم خلاف مقررات فوق و قرارداد استخدامی و رابطه ناشی از خدمت و اراده آزاد مستخدم در اعمال حق مشروع وی تلقی و مخالف بند ۹ اصل ۳ و اصول ۴۰۲۸۲۲۱۹ قانون اساسی به نظر میرسد و سیاق الفاظ و عبارات مصوبات مذکور نیز در احتساب یک روز بهعنوان روز تعطیلی در مرخصی سالیانه کارکنان دولت بدون رضایت آنها، مظنه تبعیض ناروا بین آنان و دیگر مشمولان سایر مقررات استخدامی میباشد.
زیرا سایر مشمولان استخدامی نیز بدون تعرض به ایام مرخصی استحقاقی خود از ایام تعطیلی اعلامنشده استفاده نمودهاند، بنابراین چون مصوبات هیئت محترم وزیران به شمارههای ۱۴۴۵۹۴/ت / ۱۱۲ مورخ ۶۶/۱۲/۲۵ و ۱۲۴۲ مورخ ۶۹/۱/۲۰ و ۹۶۶۲۰/ت /۸۰۵ مورخ ۱۲/۶۷۱ و ۲۹۷۱۰/ت /۲۷۷ ه مورخ ۷۳/۱۰/۱۴ خلاف قانون اساسی و قوانین موجد حق و مقررات شرعی به نظر میرسد مطابق ذیل اصل ۱۷۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و ماده ۲۵ قانون تشکیل دیوان عدالت اداری درخواست طرح موضوع و باطل موصوبات فوقالذکر از طرف هیئت عمومی دیوان عدالت اداری رادارم.
مدیرکل حقوقی ریاست جمهوری طی نامه شماره ۷۸۳۰۳ مورخ ۷۴/۱/۲۳ در پاسخ به شکایت مذکور مبادرت به ارسال تصویر نامه شماره ۴۰۳۲/۳۱ مورخ ۷۳/۱۲/۲۳ مدیرکل دفتر حقوقی سازمان امور اداری و استخدامی کشور نموده است، در نامه سازمان امور اداری و استخدامی آمده است طبق ماده ۴۷ قانون استخدامی کشوری، ((مستخدمین رسمی و دولت سالی یک ماه مرخصی با استفاده از حقوق و فوقالعادههای مربوطه رادارند)) و طبق ماده ۵۰ قانون مزبور ((ترتیب تحصیل مرخصیهای موضوع مواد ۴۷،۴۸،۴۹ این قانون بهموجب آییننامهای که به تصویب هیئت محترم وزیران میرسد معین میشود)) بنابراین طبق مقررات مربوط مرجع تعیین چگونگی استفاده از مرخصی هیئت محترم وزیران است و با توجه به صلاحیتی که بهموجب قانون دارد این اختیار را نیز دارد که آییننامه مربوطه را اصلاح کند و همین مرجع با توجه به شرایط خاص در آییننامه تجدیدنظر نموده و روزهای خاصی را روز مرخصی اعلام و معین مینماید بهنحویکه مستخدم درهرصورت از مرخصی استحقاقی مربوط که طبق ۳۰ روز تعیینشده است استفاده نماید همچنان که در ماده ۱۷ آییننامه مرخصیها در مورد مستخدمینی که در رشته آموزشی خدمت میکنند تعطیلات فصلی را بهعنوان مرخصی استحقاقی منظور نموده و ترتیب دیگری برای مرخصی معین نموده است، عنایت دارند قانونگذار کلمه (معین) را برای ترتیب تحصیل مرخصی قید نموده و با توجه به اطلاق آن در تعیین روزهای مربوط توسط هیئت محترم وزیران نیز قیدی موجود نیست، در غیر این صورت انشاء آییننامه بلا وجه خواهد بود، علیهذا اعلام یک روز مرخصی حسب مصوبه هیئت محترم وزیران که درواقع اصلاحیه مصوبه تلقی میشود دقیقاً” ناشی از اختیارات و در حدود صلاحیت هیئتوزیران است، ضمن آنکه از این لحاظ از مستخدم تضییع حقی نشده و عملاً” از ۳۰ روز مرخصی بهرهمند میشود، منتهی مرجع ذیربط ترتیب دیگری برای مرخصی معین مینماید، لازم به ذکر است رأی اشارهشده در شکایت کشوری بازنشسته میشوند و ارتباطی به مصوبات مربوط ندارد و مستندی برای موضوع شکایت نمیباشد.
در خصوص ادعای شاکی مبنی بر مغایرت مصوبات مورد شکایت با موازین شرعی قائممقام دبیر شورای نگهبان در پاسخ طی نامه شماره ۸۷۷ مورخ ۷۴/۷/۱۸ اعلام داشتهاند عطف به نامه شماره ه /۷۳/۱۷۸ مورخ ۷۴/۶/۱۴ موضوع در جلسه مورخ ۷۴/۷/۱۲ فقهای محترم شورای نگهبان مطرحشده و تصویبنامههای اشارهشده در نامه فوق مغایر موازین شرع شناخته نشد.
هیئت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجتالاسلاموالمسلمین اسماعیل فردوسی پور و با حضور روسای شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی مینماید.
- روزنامه رسمی شماره ۱۴۸۵۵
- مورخ ۷۴/۱۲/۹
- گردآوریشده توسط: کارشناسان رسمی دادگستری
دیدگاهتان را بنویسید