تصویبنامه در خصوص تعیین بسته اجرایی وزارت ارتباطات و فنآوری اطلاعات شماره ۱۵۵۷۵۰/ت ۴۸۵۲۷ هـ توسط کارشناسان رسمی دادگستری گردآوری و در متن زیر آورده شده است
وزارت ارتباطات و فنآوری اطلاعات ـ معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی رئیسجمهور
هیئتوزیران در جلسه مورخ ۱۳۹۱/۷/۲۳ بنا به پیشنهاد وزارت ارتباطات و فنآوری اطلاعات و تأیید معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی رئیسجمهور و به استناد ماده (۲۱۷) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران ـ مصوب ۱۳۸۹ ـ تصویب نمود:
بسته اجرایی وزارت ارتباطات و فنآوری اطلاعات موضوع ماده (۲۱۷) قانون یادشده به شرح پیوست که تأییدشده به مهر «دفتر هیئت دولت» است، تعیین میشود.
معاون اول رئیسجمهور ـ محمدرضا رحیمی
- بسته اجرایی وزارت ارتباطات و فنآوری اطلاعات (۱۳۹۴ ـ ۱۳۹۰)
- موضوع ماده (۲۱۷) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران
بسمهتعالی
مقدمه
امروزه سیاستگذاران بخش ارتباطات و فنآوری اطلاعات در اغلب کشورهای جهان به اهمیت ویژه ارتباطات و فنآوری اطلاعات بهعنوان یک فنآوری توانمند پی بردهاند، خدمات ارتباطات و فنآوری اطلاعات برای رسیدن اغلب صنایع به سطوح عالی بهرهوری، امکانات لازم را فراهم نموده است و همچنین تسهیلات موردنیاز را برای تبادل اطلاعات و ارتباطات ایجاد مینماید.
از طرفی مهمترین عاملی که باعث توسعه اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در جوامع مختلف میشود، کیفیت ارائه خدمات ارتباطی در آنهاست، بهطوریکه پیشرفت سریع فنآوری اطلاعات و ارتباطات باعث ظهور سیستمهای سیار پیشرفته در این فنآوری شده است.
در حال حاضر گسترش پایگاههای عظیم اطلاعاتی، مخابراتی نظیر اینترنت، سیستمهای ارتباطات سیار زمینی و ماهوارهای، محیطهای چندرسانهای، سرویسهای دیجیتال پخش صدا و تصویر و بسیاری از سرویسهای جدید دیگر و کاربردی نمودن در آن در اقصی نقاط کشورها همگی حکایت از تغییر و تحول شگرف درزمینهٔ کاهش سطوح شکاف دیجیتالی دارد.
در دنیای امروز اطلاعات نهتنها بهعنوان یکی از منابع و داراییهای اصلی شناختهشده است بلکه در حکم وسیله و ابزاری برای مدیریت اثربخش بر سایر منابع و داراییها محسوب میشود و لذا از اهمیت و ارزش ویژهای برخوردار گشته است، اما این ارزش تنها در صورتی محقق و دستیافتنی خواهد بود که اطلاعات بتوانند در زمان مناسب، باکیفیت مطلوب و امنیت قابلقبول در اختیار افراد مناسب قرار گیرد و ارتباطات بهصورت مطلوب و بهینه برقرار گردد، ازاینرو ارتباطات و فنآوری اطلاعات که زمینهساز انتقال و جابهجایی، بهکارگیری و مدیریت مؤثر اطلاعات در کشورها میباشد، از اهمیت حیاتی برخوردار گشته است.
بسته اجرایی توسعه بخش وزارت ارتباطات و فنآوری اطلاعات در برنامه پنجم توسعه کشور دومین گام از سند چشمانداز افق ۱۴۰۴ میباشد که به استناد ماده ۲۱۷ قانون برنامه پنجم توسعه کشور تدوینشده است و شامل مجموعهای از پروژههای بههمپیوسته، و مرتبط و اولویتدار بوده که بهعنوان یک اقدام زیربنایی جهت توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور در چارچوب اهداف قانون برنامه مذکور به اجرا درمیآید.
با توجه به سند چشمانداز ایران در افق ۱۴۰۴ کشوری است توسعهیافته با جایگاه اول اقتصادی، علمی و فنآوری در سطح منطقه و با عنایت به سیاستهای کلی برنامه پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و سیاستهای فضای تولید و تبادل اطلاعات ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری، توسعه فنآوری اطلاعات و ارتباطات با رعایت ملاحظات امنیتی در اولویت قرارگرفته است و بر همین اساس احکام زیادی در قانون پنجساله برنامه پنجم توسعه کشور در ارتباط با بخش ارتباطات و فنآوری اطلاعات درجشده است تا با اجرایی نمودن آنها، شاخصهای ارتباطات و فنآوری اطلاعات کشور در پایان برنامه در جایگاه دوم منطقه قرار گیرد.
برای رسیدن به اهداف تعیینشده در اسناد بالادستی ذکرشده و ارائه خدمات الکترونیکی مبتنی بر توافقنامه سطح خدمات در حوزههای دولت الکترونیکی، تجارت الکترونیکی، کسبوکار الکترونیکی، آموزش الکترونیکی، بانکداری الکترونیکی و… در تدوین بسته اجرایی مدنظر قرارگرفته است.
بخش ارتباطات و فنآوری اطلاعات مشتمل بر زیر بخشهای پست، مخابرات و فنآوری اطلاعات است که وزارت ارتباطات و فنآوری اطلاعات بهعنوان نهاد ملی متولی حاکمیت این بخش وظیفه کلان سیاستگذاری، هدایت و نظارت را عهدهدار است.
اجزای ساختار کلان بخش قابلتفکیک به هفت جزء اصلی میباشد که عبارتاند از:
- وزارت (سیاستگذار، هدایتکننده و ناظر)
- کمیسیون تنظیم مقررات (مرجع تصویب مقررات)
- سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی (مجری مصوبات کمیسیون و ایفاکننده وظایف نظارتی وزارت بر اپراتورها)
- تأمینکنندگان شبکههای زیرساختی ارتباطات و فنآوری اطلاعات (شرکت ارتباطات زیرساخت (زیرساخت ارتباطی)
- سازمان فنآوری اطلاعات ایران (زیرساخت اطلاعاتی)
- شرکتهای پست ج.ا.ا و خدمات هوایی پیام (زیرساختهای شبکه پستی)
- تأمینکنندگان شبکههای دسترسی و ارائه خدمات به مشترکین نهایی خدمات ارتباطات و فنآوری اطلاعات (اپراتورهای غیردولتی در زیر بخشهای مخابرات و فنآوری اطلاعات و اپراتورهای دولتی و غیردولتی در زیر بخش پست)
- تأمین و ارائهکنندگان محتواهای مبتنی بر شبکههای ارتباطات و فنآوری اطلاعات (کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی اعم از دولتی و غیردولتی) و مشترکین نهایی خدمات ارتباطات و فنآوری اطلاعات (کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی اعم از دولتی و غیردولتی).
این دستگاهها مکلف میباشند بهمنظور بسط خدمات دولت الکترونیکی، توسعه صنعت فنآوری اطلاعات و سواد اطلاعاتی و افزایش بهرهوری در حوزههای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، مهمترین تکالیف وزارت ارتباطات و فنآوری اطلاعات را در اجرای قانون برنامه پنجم توسعه اجرا نمایند.
مهمترین راهبردهای متخذه وزارت ارتباطات و فنآوری اطلاعات به شرح زیر میباشد:
- توسعه و تقویت شبکههای زیرساختی ارتباطی امن و پایدار (مخابراتی، فنآوری اطلاعاتی و پستی)
- توسعه و تقویت شبکههای زیرساختی اطلاعاتی امن و پایدار
- بهبود مدیریت
- توسعه سطح دسترسی
- گسترش همکاری و تعامل با کشورهای جهان
- حمایت از صنعت فنآوری اطلاعات
برای تحقق این راهبردها باید سیاستهای اجرایی و ابزارهای متناسب در واحدهای فوقالاشاره به شیوههای کارآمد اتخاذ گردد.
رئوس این سیاستها به شرح ذیل قابل تبیین است:
- ایجاد زیرساخت ارتباطی شبکه ملی اطلاعات
- ارتقاء ظرفیت شبکه پستی
- بومیسازی و افزایش ایمنی و امنیت شبکه اطلاعاتی کشور
- مدیریت یکپارچه منابع
- گسترش خدمات عمومی اجباری
- گسترش خدمات ارتباطات و فنآوری اطلاعات در فضای رقابتی
- اتصال شبکه ارتباطی کشور با کشورهای همجوار
- فراهم نمودن بستر همکاری با سایر کشورها و مجامع بینالمللی
- توانمندسازی و استفاده از توانبخشهای عمومی غیردولتی، خصوصی و تعاونی
با عنایت به موارد پیشگفته، مهمترین اقدامات وزارت ارتباطات و فنآوری اطلاعات طی برنامه پنجم توسعه عبارتاند از:
۱ ـ ایجاد و توسعه شبکه ملی اطلاعات:
یکی از مهمترین دستاوردهای اجرای بسته مذکور «ایجاد و توسعه شبکه ملی اطلاعات» بوده که با توجه بهضرورت اتصال شبکههای اختصاصی، عمومی، دولتی و اجتماعی به یکدیگر، امکان دسترسی و تبادل اطلاعات و خدمات در سطح ملی و بینالمللی برای آحاد جامعه، سازمانها و مراکز دولتی و غیردولتی، شبکهای یکپارچه در کشور با ویژگی پایدار، کارا، انعطافپذیر، قابلدسترس و امن، باکیفیت و مدیریت واحد طراحی و پیادهسازی شده است. جهت تحقق ایجاد چنین شبکهای باقابلیتهای ذکرشده سه برنامه مهم «توسعه زیرساختهای ارتباطی»، «توسعه زیرساختهای اطلاعاتی» و «مدیریت یکپارچه منابع و کاربردها» در دست اجرا قرار دارد.
در این راستا توسعه زیرساختهای ارتباطی (شبکه اینترانت کشوری (لایه هسته پرسرعت، لایه هسته و لبه)، لایه شبکههای تجمیع منطقهای و شهری (شبکههای مترواترنت استانی) و شبکههای دسترسی جهت توسعه شبکههای دولتی، تخصصی، عمومی و اجتماعی بهمنظور عرضه خدمات الکترونیکی با سرعت و کیفیت بالا و توسعه زیرساختهای اطلاعاتی (توسعه مراکز داده ملی، منطقهای و استانی، مراکز داده متمرکز و توزیعشده دستگاهی و پایگاههای اطلاعاتی، نرمافزارهای بومی پایه و کاربردی) جهت به اشتراکگذاری منابع اطلاعاتی و عدم وابستگی به پایگاههای داده خارجی امری اجتنابناپذیر است.
با توجه به موارد مذکور مدیریت یکپارچه منابع (مدیریت منابع اینترنتی، مدیریت شاخصها و سامانههای بخش، مدیریت شبکه ملی اطلاعات، مدیریت امنیت شبکه، پیشگیری، مقابله و امدادرسانی به حوادث حوزه ارتباطات و فنآوری اطلاعات ، پالایش اطلاعات، مدیریت یکپارچه خدمات شبکهی ملی اطلاعات) قابلتوجه بوده و این امر موجب وحدت رویه در کلیه امور بخش خواهد گردید.
۲ ـ ارائه خدمات الکترونیکی مبتنی بر شبکه ملی اطلاعات:
با اجرای این بسته مراکز داده ملی، منطقهای و استانی امن و پایدار با پهنای باند مناسب ایجاد و توسعهیافته و کلیه خدمات قابلارائه بر بستر ایجادشده مبتنی بر توافقنامه سطح خدمات خواهد بود و زیرساختهای لازم برای توسعه تجارت الکترونیکی، بانکداری الکترونیکی، آموزش الکترونیکی، دولت الکترونیکی، مالیات الکترونیکی، کسبوکار الکترونیکی، بیمه و سلامت الکترونیکی، دادرسی الکترونیکی، گواهی الکترونیکی، کارت هوشمند ملی چندمنظوره و… و همچنین زیرساختهای موردنیاز پایگاههای داده اطلاعات حقوقی املاک و اسناد کشور، اطلاعات هویت ایرانیان، اطلاعات دادههای مکانی، اطلاعات آماری کشور و… فراهم خواهد شد.
علاوه بر موارد فوق بستری مستقل، امن و پایدار با پهنای مناسب جهت توسعه علم و دانش برای دانشگاهیان، حوزههای علمیه، مراکز دینی و فرهنگی، مراکز تحقیقاتی، مراکز علمی و پژوهشی، کتابخانههای عمومی و وزارتخانهها ایجاد خواهد شد.
۳ ـ بسترسازی جهت تحقق دولت الکترونیکی:
با توسعه شبکه ملی اطلاعات تعاملات کلیه دستگاههای اجرایی کشور با یکدیگر همچنین تعاملات آنها با سایر بنگاههای غیردولتی و دولتی و اشخاص حقیقی و حقوقی بهصورت الکترونیکی بوده و ارائه خدمات الکترونیکی دستگاههای اجرایی بر بستر شبکه ملی اطلاعات بهصورت امن و پایدار انجام خواهد پذیرفت.
۴ ـ تحقق شاخصهای کلیدی ارتباطات و فنآوری اطلاعات :
در راستای امکان دسترسی پرسرعت آحاد جامعه به خدمات اینترانت و اینترنت، با اجرای این بسته صد درصد دستگاههای دولتی و بنگاههای کسبوکار و شصت درصد خانوارها دارای امکان دسترسی پرسرعت میشوند، که پهنای باند زیرساخت ارتباطی کشور با برنامهریزیهای انجامشده به ظرفیتی بالغبر دو هزار گیگابایت بر ثانیه و ظرفیت اینترنت بینالملل به پانصد گیگابایت بر ثانیه خواهد رسید.
در همین راستا ضریب نفوذ اینترنت به حدود ۵۰ درصد و ضریب نفوذ موبایل به یکصد و ده درصد خواهد رسید.
میزان سرمایهگذاری بخش خصوصی که تقریباً ۷۲ درصد کل سرمایهگذاری بخش بوده که باهدف، توسعه دسترسی آحاد جامعه و ارائه پورتهای پرسرعت انجام میشود، سهم توسعه دسترسی فیبر و دسترسی بیسیم افزایش قابلتوجهی خواهد داشت.
همچنین سرانه مرسولات پستی به ۲۲ مرسوله رسیده و زمان سیر مرسولات پستی عادی بین مراکز استانها در مدت حداکثر ۲ روز (۲D+) برسد.
بهروزرسانی کدهای پستی شامل به هنگام سازی اطلاعات کد پستی دهرقمی و کدگذاری مکانهای جدید.
۵ ـ ارتقاء امتیاز شاخص جهانی توسعه ارتباطات و فنآوری اطلاعات (IDI):
شاخص توسعهیافتگی ICT یکی از مهمترین شاخصهای ارزیابی وضعیت ICT در کشورهاست که باهدف ردگیری پیشرفت و توسعه ICT و نظارت بر شکاف دیجیتالی از سوی اتحادیه جهانی مخابرات (ITU) ارائهشده است.
شاخص IDI بر مبنای ۱۱ زیر شاخص در سه محور دسترسی به ICT (شاخصهای تعداد خطوط تلفن ثابت به ازای ۱۰۰ نفر، تعداد مشترکین موبایل به ازای ۱۰۰ نفر، پهنای باند اینترنت به ازای هر مشترک، درصد خانوارها با امکانات کامپیوتری و درصد خانوارها با دسترسی اینترنتی در منزل) میزان استفاده از ICT (شاخصهای مشترکین اینترنت به ازای ۱۰۰ نفر، مشترکین باند پهن ثابت اینترنتی به ازای هر ۱۰۰ نفر و مشترکین باند پهن موبایل به ازای هر ۱۰۰ نفر) و مهارتهای ICT ارزیابی (شاخصهای درصد باسوادی بزرگسالان، درصد ثبتنام کنندگان در دبیرستان و درصد ثبتنام کنندگان در دانشگاه) میشود.
امتیاز ایران در سال ۲۰۱۰ برابر ۳۹/۳ از ۱۰ بود که با توجه به برنامهریزیهای صورت پذیرفته این امتیاز ارتقاء چشمگیر را یافته و به حدود ۵/۶ خواهد رسید.
۶ ـ مشارکت بخش غیردولتی:
حضور اپراتورهای بخش غیردولتی از قبیل شرکت مخابرات ایران، شرکت همراه اول، شرکت ایرانسل، شرکت مبین نت، اپراتور فیبر نوری، کلیه PAP ها، ICP ها، ISP ها و… در این زمینه تأمین شبکههای دسترسی و ارائه خدمات ارتباطات و فنآوری اطلاعات به مشترکین نهایی در طول برنامه پنجم توسعه کشور چشمگیر بوده و در تسهیل دسترسی به خدمات ارائهشده بر بستر شبکه ملی اطلاعات و همچنین ارائه خدمات مبتنی بر شبکه، همکاری لازم را با وزارت متبوع به عمل خواهند آورد.
۷ ـ بسترسازی جهت تحقق ۲ درصدی سهم صنعت فنآوری اطلاعات از تولید ناخالص داخلی:
اجرای برنامههای اجرایی موردنظر دربسته مذکور و آییننامههای مرتبط با آن، بسترسازی لازم و افزایش سهم صنعت فنآوری اطلاعات از تولید ناخالص داخلی را به بیش از دو درصد (۲%) در پایان برنامه متحقق مینماید که نقش روزافزون بخش ICT را در فعالیتهای اقتصادی نشان میدهد.
بهمنظور اجرایی کردن اهداف مندرج در سند چشمانداز، سیاستها و قانون برنامه پنجساله پنجم در حوزه ارتباطات و فنآوری اطلاعات ، بسته اجرایی وزارت ارتباطات و فنآوری اطلاعات با رویکرد مسئله محوری با عنوان «توسعه ارتباطات و فنآوری اطلاعات امن، ایمن و پایدار» در طول سالهای برنامه پنجساله پنجم توسعه کشور به اجرا درمیآید. معاون اول رئیسجمهور ـ محمدرضا رحیمی
- عنوان :تصویبنامه در خصوص تعیین بسته اجرایی وزارت ارتباطات و فنآوری اطلاعات
- گردآوریشده توسط : کارشناسان رسمی دادگستری
