دستورالعمل کارآموزی در متن زیر توسط کارشناسان رسمی دادگستری آورده شده است.
شرکت در دوره توجیهی: آشنایی با قوانین و مقررات کارشناسان رسمی (به مدت ۱۵ ساعت) مشتمل بر سرفصل‌های ذیل است:
۱_۱). نقش کارشناسی در ادله اثبات دعوی و قانون مدنی
۲_۱). کارشناسی در قانون آئین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۷۹
۳_۱). کارشناسی و رجوع به خبره در قانون آئین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۷۸
- ۴_۱). بررسی و تحلیل قانون کارشناسان رسمی مصوب ۱۳۸۱
- ۱_۴_۱). آشنایی با تخلفات و مجازات‌های انتظامی کارشناسان رسمی
- ۲_۴_۱). وظایف کارشناسان رسمی در برابر متقاضیان کارشناسی و قضات
- ۳_۴_۱). تدوین نظریه کارشناسی و نحوه نگارش آن
- ۴_۴_۱). آشنایی با تعرفه دستمزد کارشناسان رسمی مصوب ۱۳۸۴
کارآموزی در نزد کارشناس سرپرست (به مدت ۳ ماه):
کارآموزی در نزدیکی از کارشناس رسمی هم رشته دارای سنوات ۱۰ سال و بالاتر و در صورت عدم وجود کارشناس با سنوات مذکور بدون لحاظ شرط سنوات در همان حوزه قضایی یا حوزه قضایی هم‌جوار
۱_۲). وظایف کارشناس سرپرست آن است که:
- ۱_۱_۲). پذیرش کارآموز و توضیح سوابق امر کارشناسی و نحوه تنظیم گزارش، معرفی منابع برای مطالعه کارشناسی رشته مربوطه
- ۲_۱_۲). دعوت از کارآموز در کارشناسی‌های ارجاعی از محاکم برای همراهی با کارشناس سرپرست (حداقل ۱۰ پرونده و حداکثر ۳۰ پرونده)
- ۳_۱_۲). گزارش حضور، تأیید یا عدم‌تأیید صلاحیت علمی و فنی کارشناس
نکته: کارشناس سرپرست باید در خصوص نحوه کارآموزی گزارش منطبق با واقع ارائه نماید و الا چنانچه صلاحیت فنی کارآموز مخدوش باشد موجب تخلف انتظامی برای کارشناس سرپرست قابل‌تعقیب خواهد بود.
۲-۲). وظایف کارآموز کارشناسی:
- ۱_۲_۲). تدوین گزارش پرونده‌های ارجاعی به کارشناس سرپرست، خلاصه گزارش کارشناسی تقدیم شده به دادگاه یا مراجع دولتی و نظریه کارآموز
- ۲_۲_۲). حضور و همراهی با کارشناس سرپرست
- ۳_۲_۲). ارائه گزارشات به کارشناس سرپرست و اخذ تأییدیه صلاحیت علمی و فنی
نکته: تعداد گزارشات، وابسته به نوع رشته از حداقل به حداکثر متغیر است به‌عنوان‌مثال برای رشته‌های شناسایی خط و اثرانگشت یا تصادفات، تعداد گزارشات حداکثر و در رشته‌های جدید مثل هوافضا حداقل خواهد بود.
- ۱-۲-۲). تدوین گزارش پرونده‌های ارجاعی به کارشناس سرپرست، خلاصه گزارش کارشناسی تقدیم شده به دادگاه یا مراجع کارآموزی در نزد محاکم دادگستری (بین ۱ تا ۲ ماه)
- ۱_۳). مطالعه پرونده‌های محاکماتی که در آن نظریه کارشناسی در رشته مرتبط اخذ گردیده و تدوین خلاصه گزارش پرونده (حداقل ۲۰ پرونده و حداکثر ۶۰ پرونده)
- ۲_۳). آشنایی با نحوه اخطار و ابلاغ و اخذ نظریات کارشناسی از کارشناسان در محاکم دادگستری و تهیه گزارش آن (۳ گزارش)
- ۳_۳). آشنایی با نحوه اعلام تخلفات کارشناسان توسط محاکم به کانون کارشناسان یا مرکز و تهیه گزارش آن (۲ گزارش)
- ۴_۳). آشنایی با نحوه حضور کارشناسان در محکمه و ارائه گزارش کتبی و شفاهی به دادگاه (۲ گزارش)
- ۵_۳). نحوه ارجاع به هیئت‌های کارشناسی (۳ نفره یا ۵ نفره) و نحوه تدوین گزارشات آن (حداقل ۵ گزارش)
- ۶_۳). سایر موارد به تشخیص ریاست دادگاه
نکته: معرفی کارشناسان به محاکم دادگستری به‌تناسب رشته‌های مربوطه انجام می‌پذیرد.
کارآموزی در نزد دوایر دولتی و ارگان‌های ذی‌ربط (۱ تا ۲ ماه):
گروه ۱_ مهندس آب (آب _ فلزات _ معادن)
سازمان‌های مرتبط: وزارت نیرو، اداره کل صنـایع، معاونت پژوهشـی دانشگاه‌ها،مؤسسه استاندارد
گروه ۲_ اموال منقول و نفقه:
شامل رشته‌های (اشیاء نفیسه، عتیقه، احجار کریمه، تعیین نفقه، ساعت و جواهرات، فرش و لوازم‌خانگی واداری)
سازمان‌های مرتبط: سازمان میراث فرهنگی، سازمان صنایع‌دستی، شرکت سهامی فرش ایران، مراکز تحقیقاتی و مطالعاتی، دانشگاه‌ها
گروه ۳_ امور پزشکی و غذایی:
شامل رشته‌های (پزشکی، پیراپزشکی، داروسازی و سم سازی، مواد غذایی و مسمومیت‌های ناشی از آن)
سازمان‌های مرتبط: پزشکی قانونی، آزمایشگاه تشخیص هویت، دادسرای جرائم پزشکی، موسسه استاندارد، دانشگاه علوم پزشکی، سازمان نظارت بر مواد غذایی (وزارت بهداشت)
گروه ۴_ رشته حسابداری و حسابرسی
سازمان‌های مرتبط: سازمان حسابرسی، محاکم حقوقی، واحد حسابداری کلیه مراکز و ادارات دولتی
گروه ۵_ امور وسایط نقلیه
وسایط نقلیه هوائی، دریایی، موتوری زمینی و ریلی
سازمان‌های مرتبط: سازمان هواپیمــایی کشوری، سازمان کشتیـرانی و شرکت مسافربری رجاء
گروه ۶_ راه و ساختمان و نقشه‌برداری:
شامل رشته‌های (راه و ساختمان و نقشه‌برداری _ معماری و شهرسازی _ معماری داخلی و تزئینات _ مهندسی ترافیک _ محیط‌زیست _ ابنیه و آثار باستانی _ امور ثبتی _ برنامه‌ریزی شهری)
سازمان‌های مرتبط: محاکم حقوقی و سازمان محیط‌زیست، سازمان میراث فرهنگی، سازمان ثبت‌اسناد و املاک کشور، شهرداری‌ها، سازمان نظام‌مهندسی، شورای عالی ترافیک، مراکز تحقیقاتی دانشگاهی
گروه ۷_ صنعت و فن:
شامل رشته‌های (الکتروشیمی و پتروشیمی فرآورده‌های شیمیایی، امور انرژی هسته‌ای، صنایع نفت، برق (الکترونیک و مخابرات)، برق (ماشین و کـارخانجـات صنعتی، تأسیسـات ساختمـانی، کامپیـوتـر (رایانه)، صنـایع گـاز و گازرسـانی، مهندسی پزشکی (لوازم و تجهیزات پزشکی)، مهندسی هوافضا، نساجی و رنگرزی
سازمان‌های مرتبط: آزمایشگاه نیروی انتظامی، اداره کل تشخیص هویت، وزارت نیرو، سازمان انرژی اتمی، شرکت‌های پالایش و استخراج، وزارت نفت، سازمان فنی و حرفه‌ای وزارت کار، تأسیسات کارخانه‌های دولتی، شورای عالی انفورماتیک، اداره انفورماتیک قوه قضائیه، اداره گاز وزارت نفت، نظام‌مهندسی (بخش بازرسی، لوله‌کشی‌های غیرمجاز)، معاونت آموزش وزارت بهداشت و درمان، وزارت دفاع، وزارت صنایع، مراکز پژوهشی دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی دولتی
گروه ۸_ فنی و هنری:
شامل رشته‌های (امور ورزشی، شعر و سرود، تئاتر و سینما و هنرهای نمایشی، موسیقی، تشخیص اصالت خط و امضاء و اثرانگشت، چاپ و چاپخانه، تمبر، چینی و سرامیک، کاشی، سفالگری، طراحی عمومی و گرافیک، فیلم و عکاسی، تألیفات، صنایع‌دستی
سازمان‌های مرتبط: سازمان تربیت‌بدنی، وزارت ارشاد، اداره تشخیص هویت، هیئت نظارت بر مطبوعات، شرکت تعاونی ناشران، اداره پست، وزارت صنایع، سازمان صنایع‌دستی، دانشگاه هنر دانشگاه‌های دولتی
گروه ۹_ کشاورزی:
شامل رشته‌های (کشاورزی و منابع طبیعی، دام‌پروری و دامپزشکی، آبزیان و شیلات، سم و سم‌شناسی، گیاه‌پزشکی، صنایع چوب، محصولات دامی (پوست و چرم، سالامبور و روده) و محیط‌زیست طبیعی
سازمان‌های مرتبط: وزارت جهاد کشاورزی، پزشکی قانونی، تشخیص هویت، دانشکده داروسازی دولتی، دانشگاه مازندران، اتحادیه تولیدکنندگان پوست سالامبور و روده، سازمان حفاظت محیط‌زیست
گروه ۱۰_ مدیریت و خدمات عمومی و اداری:
شامل رشته‌های (آمار، امور اداری و استخدامی، امور آموزشی، امور گمرکی، بیمه، امور کتاب و کتابداری، ثبت شرکت‌ها و علائم تجاری و اختراعات، جهانگردی و ایران‌گردی، فناوری اطلاعات (IT- ICT)، امور خبری و روزنامه‌نگاری، امور کار و کارگری، مدیریت بازرگانی)
سازمان‌های مرتبط: سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، مرکز آمار ایران، سازمان‌های دولتی و خصوصی معتبر، اداره ثبت‌اسناد و املاک، کتابخانه ملی، کتابخانه‌های عمومی وزارت ارشاد، سازمان ایران‌گردی و جهانگردی، وزارت فناوری اطلاعات، خبرگزاری جمهوری اسلامی، صداوسیما، مطبوعات وزارت کار (هیئت حل اختلاف)، سازمان تأمین اجتماعی، دیوان عدالت اداری، وزارت بازرگانی، کلیه مراکز تخصصی مرتبط مثل گمرک و بازرگانی، بورس، مراکز
- نکته ۱: سازمان‌های مرتبط به‌تناسب رشته‌های کارشناسی مرتب و تنظیم گردیده است.
- نکته ۲: هر کارآموز کارشناسی باید دوره توجیهی و کارآموزی در محاکم و یا کارآموزی در مراکز دولتی را مجموعاً در ۶ ماه پیوسته و یا یک سال به‌تناوب به اتمام برساند.
گذراندن دوره توجیهی برای همه کارشناسان اجباری است ولی برای کارآموزی در محاکم یا مراکز دولتی و کارشناس سرپرست با انتخاب کارآموز و معرفی و صلاحدید دادگستری حوزه قضایی مربوطه تا سقف ۶ ماه خواهد بود.
کارآموزی نزد کارشناس سرپرست:
کارشناس حق دریافت هیچ‌گونه هزینه‌ای از کارشناس تحت نظارت ندارد.
نکته: برای کارآموزی عملی و علمی در نزد محاکم دادگستری و دوایر دولتی و دانشگاه‌ها حق‌الزحمه متناسب با اخذ گزارش و تأیید مسئولین مربوطه و تأیید ریاست دادگستری یا معاونت آموزش دادگستری شهرستان یا استان به ازای هر کارآموز تا سقف مبلغ ۵۰۰٫۰۰۰ ریال قابل پرداخت خواهد بود.
- عنوان : دستورالعمل کارآموزی
- گردآوری‌شده توسط : کارشناسان رسمی دادگستری
