حکم به پرداخت خسارت مازاد بر دیه فاقد وجاهت قانونی است که توسط دیوان عالی کشور به تائید رسیده است و توسط کارشناسان رسمی دادگستری در متن زیر آورده شده است.
- تاریخ رسیدگی: ۳ مرداد ۱۳۸۵
- شماره دادنامه: ۲۶۴/۳۱
- تجدیدنظرخواه: حسین- ت به وکالت از محکومعلیه گروهبان دوم مجتبی- ش
- تجدیدنظر خواسته: دادنامه شماره ۵۸۵ مورخ ۵ دی ۱۳۸۴ صـادرشـده از شعبه اول دادگاه نظامی یک استان…
- مرجع رسیدگی: شعبه سی و یکم دیوان عالی کشور هیئت شعبه آقایان: … رئیس … – عضو مستشار
خلاصه جریان پرونده
گروهبان دوم مجتبی – ش به اتهام تیراندازی غیرمجاز منجر به قطع نخاع و فلج اندام پایین و پاها و جائفه در ناحیه چپ قفسه سینه و آسیب به احشای شکمی، تحت تعقیب دادسرای نظامی … قرارگرفته است.
توضیح شرح قضیه در گزارش مورخ ۱۶ شهریور ۱۳۸۴ منعکس است و نیازی به تکرار آن نمیباشد. در پی نقض دادنامه شماره ۵۸۷ مورخ ۲۳ آبان ۱۳۸۳ شعبه دوم دادگاه نظامی یک … به علت عدم تقاضای دیه از ناحیه مصدوم (شاکی) و عدم حضور وی در جلسات رسیدگی و ابتنا رسیدگی بر شکایت پدر وی (باوجود بلوغ شاکی) پرونده به شعبه دیگر دادگاه نظامی یک … ارسالشده است.
دادگاه با حضور مصدوم و وکیل مدافع اتفاقی وی و مـتـهـم و وکـیـل مـدافع وی تشکیل جلسه داده است. عبدالرسول – س، وکیل مدافع اتفاقی شاکی و عبدالرحیم – س تقاضای رسیدگی و صدور حکم به محکومیت متهم به ۵ فقره دیه و ۲۰ درصد حق آرش و مخارج پزشکی را کرده و لایحهای در ۳ صفحه تنظیم و علاوه بر تقاضای دیات اعضا منافع زایل شده، تقاضای هزینههای درمانی را نیز مـطـرح کـرده اسـت.
در تـأیـیـد ادعـای خـود حدیثی از امیرالمؤمنین (ع) و فتوای یکی از مراجع عظام را نقل و مجازات بازدارنده را تقاضا کرده است. شاکی (مجنی علیه) تقاضای رسیدگی و احقاق حق خود را کرده است. وکیل اتفاقی وی به لایحه تقدیمی احاله داده است و وکیل مدافع متهم با طرح مسائلی در خصوص فقدان آموزش کافی به مأموران و عدم کنترل فـرمـانـدهی بر کارکنان تلاش کرده اسـت، مـسـئولیت کیفری را به سبب طرحشده از ناحیه خود منتسب نماید و متهم را از مسئولیت کیفری با ایـن تـحـلیل مبرا معرفی نماید.
دادگاه در خاتمه رسیدگی با احراز بزهکاری متهم (بدون ذکر دلیل) به استناد ماده ۴۳۳ قانون مجازات اسلامی، وی را به پرداخت یک فقره دیه کامل از جهت قطع نخاع، به استناد ماده ۴۳۴ ناظر به ماده ۴۳۹ همان قانون به پرداخت یک فقره دیه کامل ازلحاظ عدم کنترل مدفوع، به استناد ماده ۴۷۴ به یک فقره دیه کامل ازلحاظ کنترل ادرار، به استناد ماده ۴۷۶ به پرداخت یک دیه کامل مرد مسلمان ازلحاظ از بین رفتن توان مقاربت جنسی، به استناد ماده ۴۸۳ به پرداخت دوسوم دیه کامل ازلحاظ فلج ۲ پا، به استناد مواد ۳۶۷، ۴۹۵ و ۴۹۶ به پرداخت ۲۰ درصد دیه کامل ازلحاظ ضایعات شکمی و کبدی، به استناد مواد ۱، ۲ و ۵ قانون مسئولیت مدنی به جبران خسارتهای مادی و معنوی در حق مصدوم محکوم و تعیین مقدار خسارتهای مـــادی و مــعــنـــوی را بـــه نــظــر کارشناس موکول کرده است و بالاخره به استناد ماده ۲۴ قـــانـــون مــجــازات جرائم نیروهای مسلح، وی را به ۶ ماه حبس تعزیری با احتساب ایام بازداشت قبلی محکوم کرده است.
در خصوص شکستگی ستون فقران به علت عدم ملاحظه این مورد در نظریه پزشکی قانونی که مورد تقاضای وکیل اتفاقی مصدوم بوده، تصمیمی اتخاذ نکرده است. متهم با پرداخت هزینه دادرسی و حسین – ت طی لایحهای تقاضای تجدیدنظر کرده و با طرح مسئله لزوم آموزش در نیروهای مسلح و کنترل افراد مسئولیت عمل مباشرتی و اقدام عملی متهم را به یگان نسبت داده است (در دادنامه قبلی مردود اعلامشده است.)
وکیل اتفاقی مجنی علیه نیز طرح پرسش وکیل متهم را و تکرار آن را وقتکشی (مشمول مرور زمان به تعبیر وی) و اطاله دادرسی تلقی کرده و باوجود رد آن در دادنامه شماره ۴۶۸/۳۱ مورخ ۱۶ شهریور ۱۳۸۴ دیوان عالی کشور طرح مجدد آن را بیوجه دانسته است.
پرونده به دفتر دیوان عالی کشور ارسال و به این شعبه ارجاع شده است. هیئت شعبه در تاریخ مذکور تشکیل گردید، پس از قرائت گزارش … عضو ممیز و اوراق پرنده و نظریه کتبی …
دادیار دیوان عالی کشور اجمالاً مبنی برتقاضای اتخاذ تصمیم شایسته را بر اساس موازین شرعی و قانونی مینمایم، نسبت به دادنامه شماره ۸۴/۵۸۵ تجدیدنظر خواسته مشاوره نموده و چنین رأی میدهد:
رأی از ناحیه وکیل مدافع مطلب موجه و بیان مستدلی که نقض رأی تجدیدنظر خواسته را ایجاب کند، ابراز نشده، دادنامه از حیث انطباق موارد مربوط به دیات و آرش و مجازات بازدارنده در غیر موردی که در زیر ذکر میگردد فاقد ایراد و اشکال است، اعتراض را مردود اعلام و دادنامه تجدیدنظر خواسته را از این جهات ابرام مینماید.
در خصوص خسارت زائد بر دیه که دادگاه به قانون مسئولیت مدنی استناد کرده با توجه به ملاک رأی وحدت رویه شماره ۶۱۹ مورخ ۶ آبان ۱۳۷۶ هیئت عمومی دیوان عالی کشور، پرداخت خسارات مازاد بر دیه فاقد وجاهت قانونی و شرعی است، دادنامه را از این حیث نقض مینماید.
درباره عدم ضبط مدفوع و ادرار با توجه به ذیل ماده ۴۴۰ قانون مجازات اسلامی که عیناً از متن ذیل مسئله الثانی المقصد الثانی فی الجنایه علی المنافع تحریرالوسیله حضرت امام قدس سره متخذ است، یک دیه کامل دارد و تعیین ۲ فقره دیه کامل اضافه است، یک دیه کامل حذف و رأی صادرشده اصلاح و ابرام میشود.
- رئیس شعبه ۳۱ دیوان عالی کشور عضو مستشار شعبه ۳۱ دیوان عالی کشور
- گردآوریشده توسط: کارشناسان رسمی دادگستری